International Teacher Education Conference 2014 1

International Teacher Education Conference 2014
korumak olan sınıftır. Bu sınıf, toplumu yönetecek olan yöneticilere kaynaklık yaptığı için Platon bu
sınıfa çok önem vermektedir. Ona göre bu sınıfta meydana gelecek en ufak bir bozulma ideal toplum
içerisinde önüne geçilemez problemlerin doğmasına neden olacaktır. Bir başka ifadeyle eskici olmadığı
halde eskici geçinen birisi toplumun başına çok büyük bir problem çıkarmaz ama kanunların ve toplumun
koruyucuları olanlar, koruyucu olmadan koruyucu geçinirlerse Platon'a göre devlet çökmüş demektir
(Platon, 1999: 421a). Bu nedenle Platon, Devlet adlı eserinde bu sınıfı uzun uzadıya ele almaktadır. Buna
göre Platon bu sınıfın ilk görevinin toplumun varlığını korumak olduğunu söylemektedir (Platon, 1999:
373d). Platon, bu sınıfın özel mülk edinmesine izin vermez. Çünkü ona göre eğer bu sınıfa özel mülk
edinme hakkı verilirse; bunlar yurttaşların yardımcıları olacakları yerde onların düşmanları ve zorba
efendileri olacaklardır. Bu nedenle bunların oturdukları evler, yemek yedikleri yerler ve yiyecekleri ortak
olmalıdır (Platon, 1999: 413c). Platon, koruyucular sınıfı için aile kurumunu da yasaklar. Buna göre
koruyucu sınıfının kendine ait bir ailesi olamayacaktır. Bu nedenle kadınlar ve çocuklar ortak olacaktır.
Ancak Platon bu ortaklığın yönetici tarafından düzenlenerek ahlaksızlığa varmasının engelleneceği
kaydını da düşmektedir (Platon, 1999: 451c). Platon, bu sınıf içinde yer alma hakkını sadece erkeklere
tanımaz. Bu açıdan koruyucular sınıfı içerisinde kadınlara da yer vardır. Kadınlar da Platon'un ideal
devletinde erkeklerin yer aldığı her yerde yer alabilirler. Bu görüşünün temelinde Platon'un kadınlara
bakışı yatmaktadır. Ona göre kadının erkekten tek farkı çocuk doğurmasıdır. Bunun dışında fiziksel güç
olarak eksiklikleri dışında Platon açısından kadın ve erkek arasında herhangi bir fark yoktur. Bu nedenle
Platon, koruyucu sınıf için erkeklerden ne bekliyorsa aynısını kadınlardan da beklemektedir. Bir başka
ifadeyle Platon'un ideal devletinde kadının kadın olduğu için, erkeğin erkek olduğu için daha iyi yapacağı
hiçbir şey yoktur (Platon, 1999: 455e).
Platon'un ideal devletinin en üstünde yer alan yönetici sınıf, koruyucular arasında seçilmektedir.
Platon, yöneticilerin koruyucuların en iyileri arasından seçildiğini, dolayısıyla toplumu yöneten kişilerin o
toplumun en üstün kişileri olduğunu ifade etmektedir(Platon, 1999: 412c). Bu tarz bir seçimin ideal
devletin olmazsa olmaz şartı olduğunu söyleyen Platon, devletin başına filozoflar gelmediği sürece
toplumun başının dertten kurtulmayacağını ve ideal toplumun hiçbir zaman gerçekleşmeyeceğini iddia
etmektedir (Platon, 1999: 501e). Çünkü Platon için filozofun devletin başına geçmesi, iktidar gücüyle akıl
gücünün birleşmesi anlamına gelecektir (Platon, 1999: 473d). Platon’un ideal devletinde en az sayıda
yurttaş yöneticiler sınıfında yer alır. Bunun nedeni Platon'a göre bu sınıfta yeralmayı sağlayacak filozofça
yaratılış ve erdemlere sahip bireylerin kolay kolay bulunamamasıdır (Platon, 1999: 503b).
Platon ideal devletin dört erdeme sahip olduğunu söylemektedir. Bunlar; bilgelik, cesaret,
ölçülülük ve adalettir(Platon, 1999: 427e). İdeal devlette bu dört erdem toplumun tüm sınıflarına
dağılmamıştır (Lorenz, 2006: 149). Buna göre Platon'un bilgelik dediği ve devlette alınan kararların
bilgece alınmasına vurgu yapan bilgelik erdemi ideal devlette yönetenler sınıfına has bir erdemdir
(Platon, 1999: 427e).Platon'a göre korkulacak ve korkulmayacak şeyler üstüne kanunlara uygun olarak,
beslenen inancın sarsılmazlığını ifade eden cesaret ise, koruyucular sınıfına özgü bir erdemdir (Platon,
1999: 430a). İlk iki erdemi toplumun belirli bir sınıfına hasreden Platon, ideal devletin sahip olduğu
üçüncü erdem olan ölçülülüğün ise toplumun üç sınıfında da bulunması gerektiğini söylemektedir. Buna
göre devletin iyi yanının kötü yanını kontrol altına alması anlamına gelen ölçülülük toplum içerisinde
hazların, acıların, tutkuların aşırıya kaçmadan yaşanmasını ifade etmektedir (Platon, 1999: 431b). Adalet
ise, Platon'un ideal devletinde bulunması gereken en önemli değerdir. Çünkü, diğer üç değer bilgelik,
cesaret ve ölçülülük değerlerini ortaya çıkarır. Bir diğer ifadeyle adalete sahip olmayan bir devletin diğer
üç değere sahip olması Platon için bir anlam ifade etmez. Dolayısıyla Platon'a göredevletin üstünlüğü
adaletle ortaya çıkmaktadır. Adaleti, toplumu oluşturan üç sınıfın kendilerine verilen görevi en iyi şekilde
yapmaları ve birbirlerinin işlerine karışmamaları şeklinde anlayan Platon, bu erdemin devleti ayakta tutan
1092