International Teacher Education Conference 2014 1

International Teacher Education Conference 2014
zaman harcadığı zaman karşılaşılabilecek zorluk
7) Misyon ifadesi geliştirilirken bir alanda uzman olarak değil, genel kültürü kapsamlı bir kişi olarak
düşünme gerekliliği
8) Bazı bireylerin örgütsel özerkliğe yönelik aşırı arzusu ve
9) Stratejik planlama süreçlerinin tarihsel formalitesi/usulü (s.37).
Her organizasyon gibi, okulların da ustaca hazırlanmış bir misyon ifadesine sahip olması gerekmektedir.
Okulların misyon ifadesine sahip olmasının sağladığı faydalar ile ilgili çeşitli araştırma sonuçları bulunmaktadır.
Yeung (2011) misyonun kalite, öğretim veya araştırma gibi konulara odaklanmasına bakılmaksızın, öğrencilerin
ve personelin performansını artırmada ve sürekli gelişimi sağlamak için şeffaflığı ve hesap verebilirliği teşvik
etmede bir araç olduğu sonucuna ulaşmıştır. Palmer ve Short (2008), misyon ifadelerindeki farklılığın kolejlerin
performanslarındaki farklılıklar ile ilişkili olduğunu tespit etmiştir. Misyon ifadeleri öğretmenlerin öğrenci
öğrenmesine yönelik sorumluluklarını artırdığı için, hem öğretmenlerin işbirliği içinde çalışmalarını hem de okul
çalışmalarının daha verimli olmasını sağlamaktadır (Zmuda, 2007). Eğitim örgütlerinde ortak hedefler
belirleyerek fikir birliğinin sağlanması ve güçlü bir iletişim yapısının oluşturulmasında misyonların önemli bir
rolü bulunmaktadır. Misyon eğitim kurumlarının eylemlerinin çerçevesini çizmekte ve kurum içinde değerlerin
ve inançların paylaşılmasını sağlamaktadır (Çelik, 1995).
Okulların misyon ifadeleri okulların sahip olduğu inançlara yönelik bir açıklama olabileceği gibi, dış çevre
tarafından okullara yönelik oluşturulmuş beklentileri de içerebilmektedir (Gow, 2009). Boerema (2006) yaptığı
çalışmada okulların misyon ifadelerinin; okulun ayırt edici inançlarını belirten kavramları, okul hedeflerini
gösteren kavramları, çevrenin ana hatlarını çizen kavramları, sunulan hizmetler ve veli katılımı kavramlarını
içerdiğini tespit etmiştir.
Günümüzde okul yönetiminin arzu edilen öğrenci niteliklerini tanımlayabilmek, okulda kaliteyi yönetebilmek
ve öğrenci ve öğretmen performansını artırarak okul performansını geliştirebilmek için, misyon ifadelerinin
kullanımına daha fazla önem vermesi gerekmektedir (Yeung, 2011). Okul yöneticilerinin okul düzeyinde misyon
belirleme rolleri bulunmaktadır (Balyer, 2012; Çelik, 1995). Okul liderlerinin okul personelinin birbirine yardım
ettiği ve birlikte çalıştığı mesleki öğrenme topluluklarını oluşturabilmeleri için, bir misyon ifadesi oluşturarak bu
sürece başlamaları gerekmektedir (Lunenburg, 2010). Okul yönetiminin okul misyonunu bilerek tüm okul
personeli tarafından bilinirliğini sağlaması gerekmektedir. Çalışanlar misyonu benimseyerek çalışma eğilimi
gösterseler bile yönetim tarafından oluşturulan örgütsel yapı; iletişimi engelleyici, yeniliklere kapalı ve çalışan
motivasyonunu engelleyici özelliklere sahipse belirlenen örgütsel hedeflere ulaşmak oldukça güç olacaktır
(Aydoğan, 2002). Kurum paydaşlarının hepsi eğitimle ilgili misyon ifadelerini desteklemelidir (Carnahan &
Doyle, 2012).
Okul yöneticileri, yeni bir misyon ifadesi yazma veya mevcut misyon ifadesinde değişiklik yapma
çalışmalarında şu aşamalara dikkat etmelidir (Shinn, 2013):
• “Misyon ifadesini okulun genel stratejik planının bir tamamlayıcısı olarak görme” (s.20)
• “Güçlü yönleri belirleme” (s.20)
• “Sahip olunmak istenen güçlü yönleri belirleme” (s.20)
• “Okul topluluğunun ihtiyaçlarını dikkate alma” (s.21)
• “Destek gruplarını dinleme” (s.21)
• “Sağlanamayacakların beyan edilmemesi” (s.21)
• “Önemli kararları misyon ifadeleri ile karşılaştırarak test etme” (s.22)
• “Misyon ifadesini okul yaşamının tüm boyutlarıyla bütünleştirme” (s.22)
• “İhtiyaç halinde misyon ifadesini değiştirmeye hazırlanma” (s.22)
• “Misyon ifadelerini kolaylıkla, düşünmeden değiştirmeme” (s.24)
Okulların misyon ifadelerinin öğretmenlerin ve yöneticilerin işbirliği ile oluşturulması ve belirlenen
misyonların okul yönetimi tarafından uygulamalara yansıtılması önem taşımaktadır. Misyon ifadelerinin
uygulanabilirliğinin sağlanması için, okul yönetimi tarafından desteklenmesi ve okul çalışanlarının tamamı
tarafından benimsenmesi gerekmektedir. Ancak misyon ifadeleri; üzerinde düşünülerek hazırlanmalı, içerik
açısından eğitim-öğretimin tek boyutuna yönelik hazırlanmamalı ve bu ifadeleri oluştururken eğitim-öğretim
süreçlerinde etkili olabilecek hususlar dikkate alınmalıdır. Dolayısıyla okulların misyon ifadelerinin içerik
analizini yapmak; okulların eğitim-öğretimin hangi boyutuna odaklandıklarının ve okullarda gelişimsel açıdan
ihmal edilen konuların belirlenmesi bakımından önem taşımaktadır.
519