International Teacher Education Conference 2014 1

International Teacher Education Conference 2014
Forum:
Önce öğrenciler kendi aralarında çözüm aradılar. Rahatsızlıklarını dile getiren imzasız mektup göndermekten,
grup halinde müdürün yanına gidip sıkıntılarını dile getirmeye kadar birçok öneri geldi. Daha sonra okul müdürü
ve öğretmenler etkinliğe davet edilerek sahneye çıkarıldı. Önce öğretmen (müdür yardımcısı) öğrencinin yerine
geçerek öğrencinin kıyafet kontrolünden geçerken yaşadıkları yaşaması sağlandı. Öğrenciler öğrenci rolündeki
öğretmene öğretmenin kontrollerde kullandığı kendi sözcükleriyle karşı çıktılar, bu salonda alkışlarla karşılandı.
Öğretmenin itirazları önerileri çıkışsız kaldı. Davet edilen bir başka öğretmen de benzeri durumlar sergilendi.
Müdür sahneye davet edildi. Müdürün bazı itirazları, öğrenciler tarafından aynı müdürün kontrollerde
kullandığı sözleriyle kesildi. Bir iki öneriden sonra müdür oyunu keserek aslında kendisi de kıyafetlere bu kadar
karışılmasından hoşnut olmadığını, kravat takmayı sevmediğini ama kendisinin de sorumlu olduğu bir Milli
Eğitim Müdürlüğü olduğunu dile getirdi.
Radikal bir çözüm bulunamadı. Oyunun sonunda sahneye davet edilen rehber öğretmen, öğrencilere
açıklamalarda bulundu. Verdiği bilgiler arasında yönetmelikler, uygulanma gerekçeleri, ikili ilişkilerde dikkat
edilmesi gereken noktalar, aileleri ile ilgili ilişkilerde çeşitli davranma modelleri, olası sonuçlar, empati ve
önemi gibi konular yer alıyordu.
Örnek:2 Öğretmen Veli ve İdareci ilişkileri
Bir devlet okulunda çalışan öğretmen bir velisinden şikâyetçiydi. Veli zengin bir iş adamı ve her fırsatta
okula yardımlarda bulunuyor, buna karşılık çocuğuna karşı ayrıcalıklı davranılmasını istiyordu. Öğretmenle
çocuğu ile ilgili yaşadığı bir anlaşmazlık durumunda müdüre gitmiş, müdür de veliden yana bir tavırla hafta
başında odasına gelmesini istemişti öğretmenin.
Olayı anlatan öğretmenin tarifine göre ön oyun oluşturuldu. Buna göre, müdür masasında oturduğu sırada veli
gelir, öğretmenle ilgili şikâyetini dile getirir. Laf aralarında kendisinin okul ile ilgili yardımlarından söz eder ve
başka bir ihtiyacınız olursa lütfen bildirin der. O sırada öğretmen girer odaya. Müdür biraz tepeden bakarak
öğretmene sorunun ne olduğunu sorar. Öğretmen kısaca durumu özetler, veli sert bir şekilde öğretmenin sözünü
keserek itiraz eder, müdür veliyi yatıştırır gibi bir tavır alır. Oyun kesilir, seyirciye dönülür.
Bu çalışma sırasında gözlenen en önemli ayrıntı öğretmenlerin oyun sonunda kendilerini karşısında gerçek
müdür ve veli varmış gibi hissettiklerini söyleyeceklerinden emin olduklarını kendilerini daha güçlü
hissettiklerini dile getirdiler.
Odak Grup Görüşmesi:
Bu çalışmada örneklem olarak biri İstanbul’da bir meslek lisesinde (12 öğrenci 5K+7E), ikincisi
Muğla/Fethiye’de Anadolu Lisesinde (3K+4E) ve diğer üçüncüsü ise yine İstanbul’da bir özel lisede (6K+7E)
gerçekleştirilmiştir. Ayrıca iki okulda atölye çalışması ve Forum uygulayan öğrencilerin yanı sıra Foruma
katılan idareci ve öğretmenlerle de odak grup çalışması yapılmıştır. Görüşme, İstanbul’daki okulda bir müdür
beş öğretmen, Fethiye’de ise bir müdür üç öğretmenle gerçekleştirilmiştir.
Nitel araştırma tekniklerine dayanan bu çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme ve odak grup görüşmesi aynı
anda uygulanmıştır. Odak grup görüşmesi her üç gruba da Forum yapıldıktan bir gün sonra uygulanmıştır. Her
bir görüşme yaklaşık 45 dakika sürmüştür. Görüşmeler grupların izni alınarak ses kayıt cihazına kaydedilmiştir.
Odak grup görüşmelerinin amacı, belirlenen bir konu hakkında katılımcıların bakış açılarına, yaşantılarına,
ilgilerine, deneyimlerine, eğilimlerine, düşüncelerine, algılarına, duygularına, tutum ve alışkanlıklarına dair
derinlemesine, detaylı ve çok boyutlu nitel bilgi edinmektir (Çokluk:2011: 98) Odak grup görüşmelerinde
önemli olan katılımcıların kendi görüşlerini özgürce ortaya koymalarını sağlayacak ortam oluşturmaktır. Bu
nedenle öğretmen ve öğrenci gruplarıyla ayrı ayrı görüşme yapılmıştır.
Bu etkinlikte, Forum sırasında salonda veliler yer almadığı için onlara yönelik bir çalışma yapılamamıştır.
Forum Tiyatro Atölyesine Katılan ve Oyun Sergileyen Gruplarla Yapılan Odak Grup Görüşmesi:
Forum tiyatro çalışması, önceden de dile getirildiği gibi hazırlık, sunum ve forum olmak üzere üç aşamalı bir
süreci kapsıyor. Bu sürecin başından itibaren çalışmalara katılan grup üyeleri, özellikle workshop sırasında
tartışmalı, bedensel ifadenin önemli olduğu, yani düşüncelerin bedensel ifadeye dönüştürülmesi ve sözsüz ifade
ile (sadece ses, jest ve mimiklerle) oluşturulması sürecinin, her üç grupta da yoğun bir farkındalık oluşturduğu
ifade edildi. Gençler, okulda kıyafet kontrolü sırasında sergilenen davranışları önceleri doğal gelirken atölye
sürecinde yaşadıkları kontroller sırasında daha farklı bir gözle baktıklarını dile getirdiler. Günde üç saat, toplam
901