Επιμόρφωση και Εφαρμογή - Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής ...

Μάθημα ΙΙ.3.
ΣΤΑΔΙΑ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
1. Αισθησιοκινητικό στάδιο
(sensorimotor stage): αισθήσεις/
αντανακλαστικές κινήσεις.
2. Στάδιο της προσυλλογιστικής
σκέψης (pre-operational stage):
γλώσσα/σύμβολα.
3. Στάδιο των συγκεκριμένων
πράξεων (concrete operational
stage):αφηρημένες έννοιες μέσω
συγκεκριμένων εργαλείων.
4. Στάδιο των τυπικών λογικών
πράξεων (formal operational
stage): χρήση αφηρημένης
σκέψης.
Κατά τον Piaget υπάρχουν τέσσερις
περίοδοι ή στάδια γνωστικής
ανάπτυξης του ατόμου:
1. Το αισθησιοκινητικό στάδιο
(γέννηση - 2 ετών):
Το παιδί αναπτύσσει τα αρχικά
γνωστικά σχήματα κυρίως μέσω των
αισθητηριακών και κινητικών
δραστηριοτήτων του
2. Το προσυλλογιστικό στάδιο (2 –
7 ετών):
Το παιδί βαθμιαία αποκτά την
ικανότητα να διατηρεί τα φυσικά
μεγέθη και να αποκεντρώνει την
αντίληψη, αλλά δεν έχει την
ικανότητα των νοητικών λειτουργιών και της νοητικής αντιστρεψιμότητας
3. Το στάδιο συγκεκριμένων νοητικών ενεργειών (7 -11 ετών):
Το παιδί έχει την ικανότητα των νοητικών λειτουργιών, αλλά λύνει τα
προβλήματα με τη γενίκευση συγκεκριμένων ενεργειών που απορρέουν από τις
προηγούμενες εμπειρίες του.
4. Το στάδιο τυπικών λογικών πράξεων ή αφαιρετικής σκέψης (11 -15
ετών):
Ο έφηβος κατέχει την κατεξοχήν ανθρώπινη σκέψη, δηλαδή, την αφαιρετική
σκέψη. Διατυπώνει υποθέσεις, αναπτύσσει κριτική ικανότητα και επιλύει με
συστηματικό τρόπο προβλήματα.
3.4. Ανακαλυπτική Θεωρία Μάθησης (Discovery Learning)
(Bruner)
Ο Jerome Bruner, καθηγητής ψυχολογίας στο
Πανεπιστήμιο του Harvard, ανέπτυξε το 1966 την
ανακαλυπτική θεωρία μάθησης (discovery learning),
σύμφωνα με την οποία, σε κάθε μαθησιακή διαδικασία, το
άτομο πρέπει να οδηγείται από την ανακάλυψη των
εννοιών, μέσω πειραματισμού και πρακτικής, στο
μετασχηματισμό και την αξιολόγηση / εκτίμηση / έλεγχο
των γνώσεων.
Ο Bruner υποστηρίζει ότι η εκπαιδευτική ύλη,
αλλά και γενικότερα το αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει
να οργανώνονται σε σπειροειδή διάταξη (spiral
organization), όπου το περιεχόμενο εξελίσσεται από το
γενικό στην εξειδίκευση. Στο σπειροειδές αναλυτικό
Η μάθηση είναι
μια ανακαλυπτική
διαδικασία.
πρόγραμμα, οι έννοιες εισάγονται από τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης,
προσαρμοσμένες στο διανοητικό επίπεδο των εκπαιδευόμενων και
επαναλαμβάνονται σε μεγαλύτερες τάξεις, σε ανώτερο κάθε φορά επίπεδο,
εμπλουτισμένες με νέα στοιχεία.
Σε αυτή τη θεωρία μάθησης, ο εκπαιδευτής πρέπει να δημιουργεί τις
κατάλληλες συνθήκες, ώστε να μαθαίνουν οι εκπαιδευόμενοι, να διευκολύνει
τη μάθηση, να εμψυχώνει τον εκπαιδευόμενο και να συντονίζει τη διαδικασία
της μάθησης.
103