Επιμόρφωση και Εφαρμογή - Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής ...

Μάθημα III.2.
1. Εισαγωγή
Τα τελευταία χρόνια παρουσιάστηκε η ταχύτατη εξέλιξη και ευρεία αποδοχή
του WWW 1 ως καθολικού μέσου για την διάδοση και την επεξεργασία
πληροφοριών που είναι προσβάσιμες με τη μορφή πολυμέσων και σε εξαιρετικά
μεγάλες ταχύτητες επικοινωνίας. Αυτό έχει ανοίξει νέες προοπτικές στην
εκπαίδευση με τη προσπάθεια να εκμεταλλευθεί πλήρως τις βασικές μας
"αισθήσεις" εκμάθησής, όπως η απεικόνιση των τρισδιάστατων αντικειμένων
και τη μη γραμμική φύση των νοητικών διαδικασιών.
Έχουμε, επίσης, δει τη δημιουργία και ραγδαία ανάπτυξη της Java, μιας
ισχυρής γλώσσας προγραμματισμού από την εταιρεία SUN Microsystems καθώς
και την εξάπλωση της έννοιας του ελεύθερα διαθέσιμου λογισμικού. Τα
applets 2 της Java αποτελούν μια περίπτωση ελεύθερα διαθέσιμου λογισμικού,
που στη γενικότερη του μορφή περιλαμβάνει κάθε εφαρμογή της οποίας η
χρήση, αντιγραφή και επαναδιάθεση είναι δωρεάν και της οποίας ο πηγαίος
κώδικας είναι κατά κανόνα προσβάσιμος 3 .
Ειδικά στον τομέα των εκπαιδευτικών εφαρμογών, και ειδικότερα των
εφαρμογών για τις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία, ένας μεγάλος
αριθμός προγραμμάτων έχει αναπτυχθεί και είναι διαθέσιμος μέσω του
Διαδικτύου ως ελεύθερο λογισμικό. Συντελεστές αυτών των εγχειρημάτων
είναι εκπαιδευτικοί από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης (κυρίως τριτοβάθμια
και δευτεροβάθμια), φοιτητές, ανεξάρτητοι προγραμματιστές, κ.λπ. Το
ελεύθερο εκπαιδευτικό λογισμικό απευθύνεται τόσο σε τελικούς χρήστες, με τη
μορφή εκτελέσιμων προγραμμάτων, όσο και στην ίδια την κοινότητα των
προγραμματιστών, ως λογισμικό υποδομής για την ανάπτυξη εξειδικευμένων
εφαρμογών βασισμένων σε γενικά και επαναχρησιμοποιήσιμα πλαίσια
εφαρμογών (application frameworks) και βιβλιοθήκες. Το λογισμικό αυτό
ανήκει σε διαφορετικές κατηγορίες: Διαδραστικά προγράμματα μοντελοποίησης
φυσικών φαινομένων, προσομοιώσεις, προγράμματα οδήγησης (drivers) και
συλλογής δεδομένων (data acquisition) πειραματικών διατάξεων, μηχανές
διαχείρισης φυσικών νόμων (physics engines), βιβλιοθήκες γραφικών για τη
δισδιάστατη και τρισδιάστατη απεικόνιση πειραματικών διατάξεων, κ.λπ.
Πέραν της βελτίωσης των παραδοσιακών τεχνικών εκπαίδευσης με κύριο στόχο
τη μεταφορά σε ένα υβριδικό μαθησιακό μοντέλο 4 με έμφαση στον
εκπαιδευόμενο (εποικοδομητισμός), η χρήση των applets και του ελεύθερου
λογισμικού μπορεί αυτόνομα να ενθαρρύνει την ασύγχρονη εξ αποστάσεως
μάθηση και να βοηθήσει να υπερνικηθούν οι περιορισμοί χρόνου και
απόστασης που είναι έμφυτοι στις παραδοσιακές τεχνικές.
228
1 World Wide Web
2 Μικροεφαρμογές
3
Tο εκπαιδευτικό λογισμικό δεν ικανοποιεί τα παραπάνω κριτήρια σε όλες τις
περιπτώσεις. Για παράδειγμα, ο πηγαίος κώδικας δεν είναι πάντοτε διαθέσιμος.
4
Khalid J. Siddiqui & Junaid A. Zubairi, “Distance Learning Using Web-Based
Multimedia Environment “, Department of Mathematics and Computer Science,
SUNY, 2000