Επιμόρφωση και Εφαρμογή - Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής ...

Μάθημα ΙΙ.3.
3.5. Μικρόκοσμοι (Microworlds) (Papert)
Ο Seymour Papert (1980) τονίζει ότι
η μάθηση είναι μια ενεργητική
διαδικασία και η αποτελεσματικότητά
της συνδέεται με τον πειραματισμό και
την κατασκευή της γνώσης, η οποία
έχει νόημα για τον εκπαιδευόμενο,
όπως είναι για παράδειγμα οι
μικρόκοσμοι.
Η μάθηση είναι
αποτέλεσμα της
δόμησης και της
αναδόμησης της
γνώσης από τον
ίδιο τον
εκπαιδευόμενο.
Ένας «μικρόκοσμος» (microwords) αποτελείται από ένα σύνολο από
αντικείμενα (συγκεκριμένα και αφηρημένα) και σχέσεις, όπως επίσης από
στοιχειώδεις λειτουργίες που έχουν τη δυνατότητα να επιδράσουν στα
αντικείμενα, να τροποποιήσουν τις σχέσεις τους και να
Βασική
αρχή:
Η γνώση του
κόσμου
οικοδομείται
από το
άτομο.
δημιουργήσουν νέα αντικείμενα (Laborde J., Strasser R.,
1990).
Ένας «μικρόκοσμος» (microword), ως εφαρμογή, είναι ένα
ανοικτό υπολογιστικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ο
εκπαιδευόμενος μπορεί να εξερευνήσει ένα χώρο,
χρησιμοποιώντας μια γλώσσα προγραμματισμού (Κόμης Β.,
2004) Ο Papert (1984) αναφέρει ότι το περιβάλλον αυτό
είναι αυστηρά περιορισμένο, πλήρως ορισμένο αλλά και πλούσιο. Οι
μικρόκοσμοι (microwords) αποτελούν χώρους για εξερεύνηση και είναι
σχεδιασμένοι ώστε να είναι πλούσιοι σε ανακαλύψεις, με την έννοια ότι μικρά
τμήματα γνώσης έχουν σκορπιστεί μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο τα οποία ο
εκπαιδευόμενος μπορεί να τα εντοπίσει.
Μέσα στο εκπαιδευτικό περιβάλλον του μικρόκοσμου, που είναι ένα
μικρό κομμάτι της πραγματικότητας, ο χρήστης έχει μεγάλη δυνατότητα
επιλογών, εξερεύνησης και διαμόρφωσης του περιβάλλοντος σε αντίθεση με
περιβάλλοντα που ουσιαστικά καθοδηγούν από μόνα τους το χρήστη. Ο
εκπαιδευόμενος μπορεί να εξετάσει διαφορετικές υποθέσεις και να διερευνήσει
την ύπαρξη εναλλακτικών τρόπων επίλυσης ενός προβλήματος. Διαφέρει από
την προσομοίωση, γιατί ο εκπαιδευόμενος ενθαρρύνεται να σκεφτεί σαν να
βρίσκεται στην καθημερινή του ζωή και όχι στην προσομοίωση μιας φυσικής
κατάστασης. (Παναγιωτακόπουλος Χ., Πιερρακέας Χ., Πιντέλας Π., 2003)
Βασικό παράδειγμα προγραμματιστικού μικρόκοσμου (microworld), είναι
το περιβάλλον της γλώσσας Logo. Η γλώσσα προγραμματισμού LOGO
σχεδιάστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ΄60, για εκπαιδευτικούς κυρίως
σκοπούς, στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης (Μ.Ι.Τ.) από ομάδα
ερευνητών στην Τεχνητή Νοημοσύνη με επικεφαλής τον Seymour Papert. Το
όνομά της οφείλεται στην ελληνική λέξη «λόγος» (λογικό).
Η Logo θεωρείται σημαντικό μέσο για τη δημιουργία δυναμικών
περιβαλλόντων, τα οποία να δίνουν την ευκαιρία εξερεύνησης ιδεών σε
διαφορετικά επίπεδα και με διαφορετικούς τρόπους συμβολισμού. Τα
χαρακτηριστικά που τη διακρίνουν και την καταξιώνουν ως γλώσσα με
παιδαγωγικές προδιαγραφές είναι:
1. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ελκυστικές και πλούσιες σε παιδαγωγική
αξία εφαρμογές σε ποικίλα γνωστικά πεδία
2. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από χρήστες που δεν έχουν γνώσεις
προγραμματισμού.
3. Η εξοικείωση με τη Logo δημιουργεί ένα στέρεο υπόβαθρο
πληροφορικής παιδείας σε ευρύ φάσμα εννοιών και τεχνικών (όπως για
παράδειγμα η ανάπτυξη και δόμηση προγράμματος).
4. Είναι μια γλώσσα μέσα από την οποία ο εκπαιδευόμενος με απλές
έννοιες/διαδικασίες μπορεί να δομήσει άλλες πιο σύνθετες με τρόπο
επαγωγικό, έτσι όπως δομείται η ανθρώπινη νόηση. Το χαρακτηριστικό
105