Minority v subsytéme kultúry

funkcji zastępczych, zmniejsza niekorzystne skutki ograniczonej aktywności ruchowej), tym bardziej atrakcyjnym, że znacznieefektywniejszym i przyjemniejszym od monotonnych ćwiczeń w sali. Niebagatelny jest też wpływ doświadczeń i przeżyć turystycznychna ogólną kondycję psychofizyczną niepełnosprawnych. Turystyka znacząco poprawia ich samopoczucie, przywracawiarę we własne siły, podnosi samoocenę, łagodzi stresy, pomaga odzyskać równowagę emocjonalną.Oprócz tego turystyka posiada niezrównane walory integracyjne. Już sama konieczność wyjścia z domu przerywa samotnośći jednostajność codziennego bytowania, wyrywa osoby niepełnosprawne z izolacji, zmusza je do aktywności i przełamywaniawewnętrznych oporów, choćby przed rozpoczęciem rozmowy z obcymi ludźmi. Wspólne podróżowanie stanowi przytym doskonałą okazję do bliższego poznania współtowarzyszy, okazania niezbędnej empatii, nawiązania nowych znajomościi przyjaźni, a w konsekwencji odzyskania utraconych wartości, sensu życia i poczucia człowieczeństwa.Systematyzując cele stawiane przed turystyką i krajoznawstwem osób niepełnosprawnych, można powołać się np. nacele określone przez H. Lorenzena, wybitnego prekursora idei oprawiania sportu przez niepełnosprawnych, szczególną uwagęprzywiązując do następujących:– cel leczniczy – turystyka może być kontynuacją programu leczenia i usprawnienia;– cel biologiczny – turystyka i krajoznawstwo mogą pomóc w kompensowaniu ubytków sprawności fizycznej, ograniczyćbiologiczne skutki starzenia się organizmu osoby niepełnosprawnej;– cel anatomiczno-fizjologiczny – uprawianie aktywnych form turystyki może sprzyjać zwiększaniu siły mięśni,ruchomości stawów, korzystnie wpływać na podstawowe funkcje ustroju, zwiększać wytrzymałość na wysiłek, a zatemchoć częściowo zmniejszać skutki kalectwa;– cel higieniczno-zdrowotny – uprawianie turystyki może uatrakcyjnić codzienne ćwiczenia fizyczne wskazane dla każdejosoby niepełnosprawnej, pomóc w procesie hartowania się organizmu, sprzyjać wytworzeniu odporności na trudy,pomóc w opanowaniu umiejętności kontrolowania zdrowia i sprawności fizycznej;– cel wychowawczo-psychologiczny – turystyka pozwala kształtować pozytywne wzorce zachowań, właściwe cechycharakterologiczne, ułatwia walkę z postawami egocentrycznymi, agresywnymi lub apatycznymi;– cel hedonistyczny – w przeciwieństwie do monotonnych ćwiczeń rehabilitacyjnych, stosowanych w tradycyjnych formachusprawnienia fizycznego, wysiłek towarzyszący aktywności turystycznej nie nuży i pozwala bez zniechęceniawykonywać szereg ruchów przynoszących te same efekty co tradycyjna gimnastyka;– cel społeczny – turystyka umożliwia wyrwanie się z izolacji społecznej, pełni funkcję integracyjne, umożliwia udziałw kulturze 391 .Turystyka, jako forma aktywności człowieka, może w stosunku do osób niepełnosprawnych podlegać ograniczeniu naskutek niedostępności miejsc związanych z jej uprawianiem. Bariery wymieniane częściowo w literaturze to między innymi barieryekonomiczne, bariery fizyczne, ograniczenia wynikające z postaw wobec ludzi niepełnosprawnych, dostępność atrakcji turystycznych,brak odpowiedniej informacji. Wszystkie te ograniczenia wzajemnie na siebie oddziałują i wzajemnie się wzmacniają,wspólnie utrudniając osobom niepełnosprawnym nie tylko dostęp do turystyki, ale też możliwości wyboru jej form.Minimalne wymagania w zakresie dostosowania obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie, dlapotrzeb osób niepełnosprawnychPrzestrzeń ruchowa zewnętrzna potrzebna jest każdemu człowiekowi, sprawnemu i niepełnosprawnemu aby mógłżyć, przemieszczać się, wykonywać różne czynności, a nawet by racjonalnie wypoczywać. Potrzeby w tym zakresie należy391 ŁOBOŻEWICZ, T. Turystyka i rekreacja ludzi niepełnosprawnych. Warszawa: Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Warszawie, 2000.204