Minority v subsytéme kultúry

leinformatycznej, jako przyczyny nowej choroby cywilizacyjnej. Również sport, coraz bardziej nastawiony na sukces i ogromnepieniądze, staje się wyzwaniem dla edukacji dorosłych, przeciwstawiającej się szowinizmowi i moralności państwowoplemiennej:wbrew zmianom cywilizacyjnym tam wciąż liczą się tylko medale zdobyte przez „naszych” i zwycięstwa drużyny,której jest się fanem. Takie wyzwania wymagają innego traktowania edukacji ustawicznej – nie jako formy kształcenia lubdoskonalenia dorosłych, ale jako podstawowego procesu edukacyjnego trwającego przez całe życie, a rozpoczynającego sięw środowisku rodzinnym, w przedszkolu i w pierwszych latach nauki szkolnej. To są nowe i ważne zadania dla pedagogiki czasuwolnego i kultury fizycznej.Tak naprawdę czas wolny powinien być przede wszystkim odejściem, choć na chwilę, od codziennych obowiązkówszkolnych, zawodowych czy domowych. Edukacja ustawiczna wykorzystując czas wolny staje się jednocześnie celowym przygotowaniemmłodzieży i dorosłych do wartościowego spędzania go, w tym upatruje się istotny cel współczesnego wychowaniai edukowania. Szczególne ważne stają się dwie dziedziny wychowania, a mianowicie: wyrabianie zainteresowania życiemw różnym jego aspektach, rozbudzenie potrzeby kontaktów z kulturą, w tym kulturą fizyczną oraz sztuką we wszystkichjej dziedzinach: plastyką, muzyką, teatrem i kinem. Wzrost zainteresowań czasem wolnym młodzieży i dorosłych wiąże sięz przełomem, który w strukturze ogólnego systemu oświaty i wychowania spowodowały koncepcje edukacji permanentnej 429 .Czas wolny współczesnego Ślązaka – wyniki badańZa narzędzie do badań posłużył kwestionariusz ankietowy. Ankieta była anonimowa i przeprowadzona wśród 260 przypadkowychosób. Wśród respondentów znalazło się 156 kobiet i 104 mężczyzn. Większość ankietowanych było w wieku od 18 – 29roku życia, bo aż 76 %. W przedziale wiekowym od 30 – 39 roku życia znalazło się 14 % ankietowanych. 4 % stanowiły osobyw wieku od 40 – 49, podobnie jak osoby w wieku 50 – 59 (6 %). Wśród ankietowanych nie znalazła się żadna osoba powyżej60 roku życia. Respondenci w większości zaznaczyli wykształcenie średnie – 60 %. Grupa osób z wykształceniem wyższym to38%. 2% to wykształcenie zawodowe. Nie było osoby z wykształceniem podstawowym. Pod względem zawodowym 36%ankietowanych to pracownicy fizyczni, podobnie jak pracownicy umysłowi (38 %). W badaniu wzięły również udział bezrobotni(20 %) oraz studenci (6 %). Uczestnikami badań byli mieszkańcy województwa śląskiego. 96 % respondentów to mieszkańcymiast i tylko 4 % to mieszkańcy obszarów wiejskich.Z badania wynika, że 60 % ankietowanych posiada wolny czas podczas weekendu. W dni powszednie czas wolny na20 % ankietowanych. 8 % zdeklarowało, że czas wolny ma tylko podczas świąt. Pozostałe 14 % to osoby, które nie mają czasuwolnego.Respondenci byli pytani o czynności, na które przeznaczali swój czas wolny. 17 % odpowiedzi wskazywało, że czas wolnyprzeznaczany jest na uczestnictwo w życiu towarzyskim. Podobna liczba odpowiedzi wskazywała, że czas wolny wykorzystywanyjest na aktywny wypoczynek oraz na „czas dla siebie”. Następny w kolejności sposób wykorzystania czasu wolnego toczas poświęcany na hobby (12 % odpowiedzi). Zarówno bierny wypoczynek, jak i wykonywanie zaległych prac domowychstanowiły po 10 % odpowiedzi udzielonych przez respondentów. Tylko 8 % odpowiedzi wskazało na wyjazdy poza miejscezamieszkania. 6 % odpowiedzi dotyczyło poświęcania czasu wolnego na uczenie się, doskonalenie swoich kwalifikacji, a tylko3 % na rozwój duchowy.Zgodnie z wynikami badań, respondenci najczęściej spędzali czas wolny z przyjaciółmi (60 %), następnie z rodziną (32 %).Po około 4 % osób spędzała czas wolny samotnie bądź w towarzystwie obcych osób.Badanie wskazuje, że najczęściej respondenci spędzali wolny czas na świeżym powietrzu (40 %). 16 % odpowiedziwskazało na spędzanie czasu wolnego w domu. W centrum handlowym swój wolny czas spędzało 8 % ankietowanych. Z miejsckultury korzystało tylko 12 %. Najmniejszym zainteresowaniem cieszyły się kluby sportowe (6 %), basen (2 %) oraz biblioteki(1 %).429 KWILECKA, M. – BROŻEK, Z. Bezpośrednie funkcje rekreacji. Warszawa: AImaMer Wyższa Szkoła Ekonomiczna, 2007, s. 85.219