Correspondance des réformateurs dans les pays de langue française

342 JEAN CALVINA MARTINBUCER,A STRASBOURG. 153»
Confessione nos amplecd, nihil est quodKbentiusvelim; sed interim
non est unus Me in Ecclesia Deirespiciendus. Ter enim crudeles
et barbari sumus, nisi rationem habeamus tot milium quibus,
istins Concordiaepraetextu, ferociter insultatur. Quid de Lutherocogitemnescio,quanquam
de ejuspietate optimèsim persuasus; sed
utinam falsum sit quod à plerisquejactatur, qui nollent alioqniesse
ifli inj orii,esseejus constantiœnonnihilpertinaciœ admixtwn: cujus
rei snspitionesnon minimas lie praebet. Si verum est quod nuper
intellexi, volitare Witembergensiumglorias, quôd ecclesias prope
omnes adegerint ad errorem recognoscendum, quantaeid, quaesor
vanitatis est! Nisi ambitionis morbo Iaboratur inter nos, an non
satis fuerit Christum haberi veracem, ac illius veritatem hominum
cordibus afiulgere? Video sanè quid fdturum sit. Nihil salvum esse
potest, donec rabies ista «pcXovecxta? nos agitabit.
Ergo praeteriti temporis memoria atrinque sepeliatur oportet,
si solidam pacem quaerimus. Acrius enim et amarulentius certamen
fait, quàm ut possit commemorari, quin scintillas saltem aliquas
excitet; et si Lutherus victoriae famam tantopere appetit,
nunquam poterit sincera in puram Dei veritatem concordia coalescere.
Neque enim fasta modo et maledicentia deliquit, sed ignorantia
quoque et crassissima hallncinatione. Quàm enim absurde
initio impingebat,cum diceret: « panemesseipsum corpus! » Quôd
si nunc quoque existimat corpus Christi invoivi pane, illum foedissimè
errare jiidico. Quid alii ejus caussesuffragatores? An non deteriùs
Marcione13de Christi corpore commentantur? Si tales lapsus
insectari in aTiiTnnmHelvetiiinducerent, qualis ad concordiam via
sic sterneretur? Quare, si quid apud Martinum13 vel gratia vel
authoritate potes, fac ut Christo, quàm sibi, eus quibuscum hactenus
infanstissimapugna luctatus est, subigere malit; quin etiam
ipse quoque veritati det manus, in quam manifesté offendit.
Hic quidem agendum erat, ut quisque pro se errorem snum ingenuè
agnosceret, nec facere potui, quin tibi, «t te meminisse
puto, testarer, istas insinnationes mihi displicere, quibus te et
11n ne s'agit plus de la Confessionde Foi des Genevois,maisde la
premièreConfessionHelvétique(1536).Elle a été traduite et publiéepar
Rachat, IV, 61-76.
I
Marcion,hérésiarquedu secondsiècle,enseignaitque Jésus-Christ
était venudansle mondeavecl'apparence,et non la réalité, d'un corps.
humain.
18 MartinLuther.