Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gedrag ritueel onre<strong>in</strong> is vir Joodse Christene maar nie vir die nie-Joodse Christene, wat nie aan die Joodse<br />
re<strong>in</strong>heidswette gebonde was nie! n Mens kan nie help om te wonder wat Paulus van so <strong>in</strong>terpretasie sou<br />
gesê het nie.<br />
Wat Countryman (en ander skrywers wat die rituele re<strong>in</strong>heid -argumente gebruik, ook byvoorbeeld Marcus<br />
Borg oor Jesus), miskyk, is die verskil tussen re<strong>in</strong>heids - en ander wette <strong>in</strong> die Joodse tradisie. Iemand wat<br />
n lyk hanteer het, was ritueel onre<strong>in</strong>. Hy was gekontam<strong>in</strong>eer kontak met hom moes vermy word. Die<br />
oorsaak van hierdie rituele re<strong>in</strong>heid was egter nie een of ander morele oortred<strong>in</strong>g of onre<strong>in</strong>heid nie. Dit was<br />
die fisiese aanrak<strong>in</strong>g met n dooie wat die persoon onre<strong>in</strong> gemaak het n fisiese aanrak<strong>in</strong>g wat die persoon<br />
wat die lyk uitgelê het, as sy plig uitgevoer het. Die versorg<strong>in</strong>g van die lyk was n morele daad, dit moes<br />
gedoen word maar dit het die persoon ritueel onre<strong>in</strong> gemaak. Gelukkig het die persoon nie <strong>in</strong> dié toestand<br />
gebly nie. Na n voorgeskrewe tydsverloop het hy n re<strong>in</strong>heidsritueel ondergaan, wat hom weer ritueel re<strong>in</strong><br />
gemaak. In die tyd waar<strong>in</strong> die persoon ritueel onre<strong>in</strong> was, sou n priester alle kontak met die persoon vermy<br />
het maar niemand het ooit daaraan ged<strong>in</strong>k dat hy n slegte daad gedoen het nie.<br />
Net so was elke vrou <strong>in</strong> die tyd van haar maandstonde ritueel onre<strong>in</strong> maar dit was nie as n etiese onre<strong>in</strong>e<br />
toestand geag nie. Om iemand met homoseksuele gedrag, of enige van die ander seksuele oortred<strong>in</strong>gs wat<br />
die Ou Testament afgewys het, te beskryf as bloot die oortred<strong>in</strong>g van rituele re<strong>in</strong>heid, is om bitter m<strong>in</strong> begrip<br />
te toon vir wat Joodse tradisie as rituele onre<strong>in</strong>heid beskou het (en steeds beskou) nie, en ook m<strong>in</strong> begrip<br />
dat die Ou Testament seksualiteit as n wesenlike deel van menswees beskou.<br />
h) Argument agt: Die Bybelse afwys<strong>in</strong>g van homoseksuele praktyke was <strong>in</strong> wese n meganisme om<br />
manlike oorheers<strong>in</strong>g en die patriargale stelsel <strong>in</strong> stand te hou.<br />
Bernadette Brooten 38 artikuleer dié argument <strong>in</strong> haar Love between women (1996). Volgens die argument<br />
was die seksdaad tussen man en vrou <strong>in</strong> die Bybelse tye <strong>in</strong> wese n meganisme waardeur die man se<br />
oorheers<strong>in</strong>g bevestig het deur die vrou te penetreer. Die vrou se ontvangs van die penetrasie was <strong>in</strong> wese n<br />
simboliese onderwerp<strong>in</strong>g aan die man.<br />
Homoseksuele seks (volgens Brooten se argument) gooi egter dié simboliese stelsel omver. Mans wat<br />
toelaat dat hulle deur ander mans gepenetreer word, laat toe dat hulle <strong>in</strong> die vrou se posisie <strong>in</strong>gedom<strong>in</strong>eer<br />
word. In lesbiese verhoud<strong>in</strong>g is daar vroue wat die aktiewe, tradisioneel manlike, rol speel. So n<br />
ondergraw<strong>in</strong>g van manlike oorheers<strong>in</strong>g en die patriargale stelsel kon nie geduld word nie. Die rede waarom<br />
Paulus dus homoseksuele praktyke verwerp het, was omdat dit n ondergraw<strong>in</strong>g van manlike en patriargale<br />
oorheers<strong>in</strong>g was. Per implikasie was (vir Paulus) niks verkeerd met homoseksuele gedrag as sodanig nie,<br />
die probleem was net dat dit n anti-patriargale tendens gehad het.<br />
Evaluer<strong>in</strong>g van argument dat homoseksuele praktyke <strong>in</strong> wese n opstand teen die patriargie was<br />
Dit is wel so dat die seksdaad <strong>in</strong> die geskiedenis van die mensdom dikwels gebruik is as bevestig<strong>in</strong>g manlike<br />
mag nie net simboliese nie, maar ook konkreet. Daarvan is verkragt<strong>in</strong>g n baie duidelike bewys. Dit was so<br />
<strong>in</strong> verlede, en is steeds so nie net <strong>in</strong> situasies van oorlog en wanorde nie, maar ook soms <strong>in</strong> ordelike<br />
situasies, soos die huwelik. Nogtans kan die misbruik van n morele voorskrif hoe aaklig ook al nie die<br />
norm bepaal nie. Die seksdaad tussen man en vrou, soos dit deur die Skepper bedoel is, is n bevestig<strong>in</strong>g en<br />
n vier<strong>in</strong>g, nie van onderwerp<strong>in</strong>g nie, maar van <strong>in</strong>timiteit. n Redelike mens kan nie van feit dat sommige<br />
mans die seksdaad as n <strong>in</strong>strument van geweld gebruik het, aflei dat Paulus se keuse vir heteroseksuele<br />
seks teenoor homoseksuele seks gegrond was op sy begeerte om manlike oorheers<strong>in</strong>g te beskerm nie. Wie<br />
so redeneer, moet die logiese afleid<strong>in</strong>g maak dat die Grieks-Rome<strong>in</strong>se kultuur, met sy toegeeflike houd<strong>in</strong>g<br />
teenoor homoseksuele gedrag, die posisie van vroue bevorder het wat hoegenaamd nie die geval was nie.<br />
In teenstell<strong>in</strong>g daarmee, v<strong>in</strong>d ons juis <strong>in</strong> die optrede van Jesus en <strong>in</strong> uitsprake van Paulus, wat<br />
homoseksuele gedrag afwys, soos hierbo geargumenteer, n pleitrede vir die gelykstell<strong>in</strong>g van vroue wat die<br />
kultuur van hulle tyd ver vooruit was (Gal 3:28, Kol 3:11 en Ef 5:21).<br />
Die meer voor die handliggende verklar<strong>in</strong>g vir Paulus se beswaar teen homoseksuele gedrag is dat hy <strong>in</strong> sy<br />
etiese riglyne die Ou-Testamentiese tradisie nagevolg het.<br />
4.2.3. Nie enkele tekste nie, maar die gang van die Bybel<br />
Hierbo het ons geargumenteer dat Jesus en Paulus homoseksuele gedrag afgekeur het. Maar die Bybelse<br />
afkeur berus nie net op enkele uitsprake nie, wel op die getuienis van hele Bybel.<br />
n Argument wat dikwels gehoor word, is dat ons nie moet vra na die uitsprake van enkele tekste <strong>in</strong> die Bybel<br />
nie, maar na die gang van die Bybel. As ons dit doen, sal ons sien dat die Bybel slegs <strong>in</strong> ses of meer tekste<br />
homoseksuele gedrag afwys. Dit wys vir ons (volgens dié argument) eerstens dat homoseksuele praktyke<br />
38 Sien ook M Niss<strong>in</strong>en, Homoeroticism <strong>in</strong> the Biblical world, 1998.<br />
Ó