II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler

ların özellikle düşmelerin önlenmesi açısından düşme olayının hangi sıklıkla, nerede, ne zaman ve nasıl
meydana geldiğinin saptanması için araştırılması gerekir.
Hastaya bulunduğu ortamı tanıtılması, hasta ilk kez ayağa kalktığında destek/yardım sağlanması, hasta
bireyin ayakta durabilme durumunun belirlenmesi, ortamın aydınlatma düzeyinin uygun hale getirilmesi,
hasta ünitesindeki araç/gereçlerin yatağa yakın yerleştirilmiş olması, düşme tehlikesi için uyarı
sistemini kullanmasının sağlanması, tabure, iskemle gibi malzemelerin ayaklarının lastikli olması,
sedye, karyola ayakları ve tekerlekli iskemlelerin kilitlenebilir olması, hastane zemin, merdiven basamakları
ve banyo küveti içinin kaymayı engelleyici malzemelerle kaplı olması, özellikle hasta odasının
düzenli olması ve gereksiz eşya/malzeme bulunmaması, gerektiğinde karyola kenarlığı, tespit ediciler
ve baston gibi düşmeyi engelleyici malzemelerin kullanılması, hasta ve yakınlarının düşme nedenleri
ve alınabilecek önlemler hakkında bilgilendirilmesidir (Aştı, 2000: 23).
Klinik çalışmalar ve hasta güvenliği açısından önemli koruyucu yöntemler sıralanmıştır:
• Bilgilendirilmiş onam,
• Etik kurullar,
• Araştırıcıların yeterliliği,
• Bilgi güvenliği komitesi,
• Devlet otoriteleri.
Hasta güvenliğinin kurumsal kültürün bir parçası olacağı kurumlarda ilk olarak hazırlık süreci aşılmalıdır.
Bu süreç 4 aşamalıdır:
• Yüksek riskli ve hata yapılabilecek aktivitelerin belirlenmesi,
• Tıbbi hataların korkusuzca ve çekinmeden bildirilebildiği ve cezalandırılmadığı bir ortamın yaratılmış
olması,
• Riske açık uygulamalarda her düzeyde çözümlerin üretilebiliyor olması,
• Hasta güvenliği konusunda kurumun kaynak ayırması.
Hasta güvenliği kültürüne öncelikle lider pozisyondaki yöneticiler sahip çıkmalıdır. Bu liderlerin göstermesi
gereken davranışlar belirtilmiştir:
• Hasta güvenliği konusunun herkesin sahiplenmesi gereken bir konu olduğunu ilan etmesi,
• Hasta güvenliği konusunda liderler, çalışanlar ve hastalar arasında açık iletişimi teşvik etmesi,
• Çalışanlara hasta güvenliğini tehdit eden işlemleri belirleme ve azaltma konusunda sorumluluk
devretmesi,
• Hasta güvenliği için kaynak ayırması ve tüm çalışanların hasta güvenliği konusunda sürekli eğitilmelerini
sağlaması.
Bir sağlık kuruluşunda hasta güvenliği kültürünün yerleştirilmesi ve iyileştirilmesi için yapılabileceklerin
neler olduğu ve başarıya nasıl ulaşıldığı Mayıs 2001 yılında başlatılan Johns Hopkins Hospital’ın
uygulama deneyimleriyle aşama aşama belirtilmiştir:
89