17.03.2014 Views

II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler

II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler

II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Çalışanların Finansmana Katılması<br />

İş<strong>ve</strong>renlerin Finansmana Katılması<br />

Devletin Finansmana Katılması<br />

6.SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİN BÜTÇE AÇIKLARININ KAPATILMASI<br />

İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ VE “HASTALIK RİSKİNE GÖRE PRİM<br />

ALINMASI MODELİ”<br />

Dünya’da <strong>ve</strong> ülkemizde uygulanan, Sosyal gü<strong>ve</strong>nlik sisteminin finansman yöntemlerine baktığımızda<br />

karşımıza doğrudan finansman <strong>ve</strong> dolaylı finansman yöntemleri çıkmaktadır. Doğrudan finansman<br />

yönteminde bireyler kendi sağlık giderlerini ceplerinden karşılamalarına dayanmaktadır. Bu doğru bir<br />

uygulama değildir çünkü yüksek miktarda ki sağlık harcamalarını, birçok birey cebinden ödeyebileceği<br />

ekonomik güce sahip değildir. Bu nedenle bireylerin ödeyemediği durumlarda devletin ya da sosyal<br />

gü<strong>ve</strong>nlik sistemlerinin devreye girmesi <strong>ve</strong> bireyin sağlık giderini üstlenmesi; devletlerin en önemli<br />

görevidir. Bu noktadan hareketle; sosyal gü<strong>ve</strong>nlik sistemlerinin yapısını oluştururken Ne doğrudan<br />

vatandaşa bu sorumluluk yüklenmeli ne de devlet tek başına bu sorumluluğu kabullenmelidir. Risk <strong>ve</strong><br />

sorumluluk hem devlet hem de vatandaşlar tarafından birlikte paylaşılmalıdır. Öyleyse sosyal gü<strong>ve</strong>nlik<br />

sisteminin finansmanının kaynaklarını oluştururken hem bireyleri hem de devleti işin içine yerleştirmeliyiz.<br />

Hangi oranda devlet hangi oranda ise vatandaş bu riski üstlenmelidir bu konuda aşağıda bir<br />

model önerisine yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />

Önerilen bu model, Sosyal gü<strong>ve</strong>nlik sisteminin açıklarının kapatılması <strong>ve</strong> gelir gider dengesi oluşturulabilmesi<br />

için; çözüm önerisi niteliğin de <strong>ve</strong> uygulanabilir bir yapıdadır. Mevcut durumun işleyişine<br />

baktığımızda, Türkiye’deki Sosyal gü<strong>ve</strong>nlik kurumları her vatandaştan sabit <strong>ve</strong> eşit oranda prim alarak<br />

emeklilik <strong>ve</strong> sağlık gü<strong>ve</strong>ncesi <strong>ve</strong>rmektedir. Mevcut kurumlardan:<br />

SSK; Çalışandan %14, iş<strong>ve</strong>renden %19,5,<br />

Bağ-Kur; 2009 yılı 214 TL prim ödenmektedir. En düşük tutar olarak.<br />

Emekli Sandığı; memurlardan (%16, çalıştığı kurumdan %20) prim almaktadırlar.<br />

Yukarıda adı geçen Sosyal gü<strong>ve</strong>nlik kurumlarının hepsi çalışanlardan sabit oranda prim tahsil etmekteler.<br />

Belki bu sabit prim oranları emeklilik yönünden eşit haklar elde edilmesini sağlamaktadır. Ancak<br />

sağlık hizmetleri yönünden durumu incelersek; eşit prim sisteminin dezavantajlarını görmüş olacağız.<br />

Konuyu biraz daha detaylandırarak, iki çalışanı ele alalım. İkisinin maaşından da SGK primi olarak aylık<br />

200 TL kesinti olsun. Yıllık 12x200: 2.400 TL eder. Çalışanlardan birisi İlgili yılda Sağlık hizmetlerinden<br />

1.500 TL lik bir harcama yaptı. Diğer çalışan ise Sağlık gideri olarak 500 TL harcama yaptı.<br />

Fakat her iki çalışanda eşit miktarda prim ödedi. Ödemede eşitlik varken; harcamada ciddi boyutlarda<br />

farklılıklar mevcut. Uygulamada bunun örneklerini sıkça görebiliriz. Her sigortalı farklı sağlık hizmeti<br />

harcaması yapmaktadır. Kimi sigortalılar yılda iki kez sağlık karnesi değiştirirken, kimileri ise yalnızca<br />

yılda iki kez sağlık kuruluşuna başvuruda bulunmaktadırlar.<br />

Sosyal gü<strong>ve</strong>nlik açıklarını kapatabilmek için önereceğimiz en sağlıklı yol her bireyden, yaptığı sağlık<br />

harcamasına göre prim tahsil etmektir. Bunu bu şekilde söylerken hangi istisnai durumlarda bireylerin<br />

bu durumun dışında tutulacağını da belirtmek durumundayız. Türkiye’de herkesin eşit şekilde sağlık<br />

619

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!