II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler

KAYSERİ İLİ DEVELİ İLÇESİ’NDE HİZMET KULLANICILARIN
BAKIŞ AÇISI İLE AİLE HEKİMLİĞİ SİSTEMİ
Uğur Ömür Alagöz 1 , Dilaver Tengilimoğlu 2 , Demet Ünalan 3
Özet
Toplum sağlığının geliştirilmesi, sağlık hizmetlerine erişimde hakkaniyetin sağlanması, sağlığa ayrılan
kaynakların daha verimli ve etkin kullanılması, kaliteli bir hizmetin sunulması amacıyla 1990
yıllardan beri yapılan sağlıkta reform çalışmaları, 2003 yılından sonra sağlıkta dönüşüm projesi ile
ivme kazanmıştır. Sağlıkta dönüşüm projesi içerisinde yer alan temel bileşenlerden birisi de aile hekimliği
sistemidir. 2005 yılında pilot uygulamayla başlatılan aile hekimliği sistemi bugün yaklaşık 51
ilde uygulanmaya konulmuştur. Hizmet kullanıcılarının istek, beklenti ve önerilerinden elde edilen bilgi/bulguların
sektörde yapılacak yeniden yapılandırma çalışmalarında değerlendirilmesi son derece
önemlidir. Bu amaçla planlanan bu çalışma, 15 Aralık 2008 tarihinden itibaren aile hekimliği sistemi
geçilmiş bulunan Kayseri ili Develi ilçesinde basit tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen 475 vatandaşa
uygulanan anket ile aile hekimliği sistemini (AHS) ve sağlık ocağı hizmetlerini karşılaştırarak
değerlendirmelerine ilişkin bilgiler elde edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların
%67.0’ı AHS hakkında bilgisi olmadığını belirtmiştir. Katılımcıların %19.6’sı sağlık ocağı hizmetlerini
iyi olarak değerlendirirken, bu oran ASM’lerde %57.5’tir. AHS’ne geçildikten sonra personel
davranışlarında (%53,47) iyileşme olduğu, doktorların hizmet alanlara daha fazla zaman ayırdığı
(%52.0) belirtmişlerdir. Hizmet alanlar tarafından çeşitli özelliklerine göre sağlık ocakları ve ASM’ler
karşılaştırıldığında; binaların fiziksel alt yapısı, laboratuar hizmetlerinin, enjeksiyon, pansuman hizmetlerinin
sağlık ocaklarında daha iyi verildiğini belirtilmiştir. Diğer taraftan personel yeterliliği,
aile planlaması, personel tutum ve davranışlar, ücret talep etmeme, hekime ulaşabilme ve yerinde bulma,
sunulan eğitim ve bilinçlendirme hizmetlerini yönünden ASM’lerin sağlık ocaklarına göre daha
iyi sunduğu ifade edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Aile Hekimliği, Sağlık Ocağı, Hizmet Kullanıcıları, Hizmetlerin Değerlendirilmesi
FAMILY MEDICINE SYSTEM FROM THE WIEWPOINT OF SERVICE USERS
IN DEVELI DISTRICT OF KAYSERİ CITY
Abstract
Works on the reformation of health sector since 1990s for the purpose of improving public health, ensuring
justice in access to health service, using the sources allocated to health more effectively and
more efficiently, and providing quality service was accelerated with the health transformation program
after 2003. One of the basic elements of the health transformation program is family medicine
system. The family medicine system whose pilot application has begun in 2005 has been applied in
40 provinces in January 2010. The evaluation of data/findings obtained from the desires, expectations
and suggestions of the service users is quite important in the reconstruction studies to be carried out in
1. Kayseri İl Sağlık Müdürlüğü, uguromuralagoz@hotmail.com
2. Prof. Dr., Gazi Üniversitesi Turizm ve Ticaret Eğitim Fakültesi, dilaver.tengilimoglu@gmail.com
3. Yrd. Doç. Dr., Erciyes Üniversitesi Halil Bayraktar SHMYO, unalandemet@gmail.com
360