II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler

duvarlar, tavan yüzeyleri, sık temizlenmeye uygun olmalı, ıslak şartlara dayanıklı gözeneksiz malzemeden
yapılmalıdır. Kirli alandaki bütün hava, geri dönüşü olmadan dışarıya çıkarılmalıdır (Eberliköse,
2007: 470).
3.2. Ameliyathane Teknik İç Tasarımı
3.2.1. Ameliyathane Alanı
Ameliyat odalarının alanı, yeni ameliyat tekniklerinin; endoskopik, radyolojik, mikroskobik, patolojik
çalışmalardan yararlanmasını sağlayacak teknolojinin gelişmesine paralel olarak nitelik ve sayısı artan
karmaşık özellikli cihazların kapladığı alan; gereksinimi karşılayabilecek, anestezi ve cerrahi personelin
rahatça çalışabilecekleri ortamı sağlayabilecek kadar büyük olmalıdır (Ehrenverth, 1999: 31;
Allo, 2005: 1297).
Genel amaçlı ameliyathane en az 37 m 2 , özel kullanım amacı olan, kardiyovasküler, beyin cerrahi, ortopedi
gibi özel girişimler için kullanılacak ameliyathanelerdeki cihaz ve personel sayısının fazla olması
nedeniyle bu odaların büyüklüklerinin 57 m 2 , dolaplar arası genişliğin ise en az 6 metre olması
uygun olacaktır. Sistoskopi ve diğer endoürolojik girişimler için boş alan en az 32-35 m 2 , genişlik ise
en az 5 metre uzunluğunda olmalıdır (Bardwell, 2005: 39). Net kullanım alanı içinde, kolon ve benzeri
hareket kısıtlılığına sebep verecek yapılaşma ile ameliyat ekibinin hareket kısıtlılığına ve sirkülasyonuna
engel bir durum olmaması gerekir (Eberliköse, 2007: 470).
Bu standartların yeniden düzenlenen ameliyathaneler için de geçerli olmasına karşılık, alanların sağlanmasında
sorun var ise; genel amaçlı odalar için en az alan 34 m 2 , özel amaçlı odalar için ise 38 m 2
olmalıdır (Allo, 2005: 1294). Halen kullanılan eski ameliyathane alanlarının 25-30 m 2 olması nedeniyle
38-40 m 2 büyük bir alan gibi gözükmesine karşılık, günümüzdeki pek çok ameliyat için yetersiz kalmaktadır.
Küçük cerrahi girişim ya da günübirlik uygulamalar ile gereksinimlerin küçüklüğü özdeşleştirilmemelidir.
Artroskopik veya endoskopik girişimler için kullanılan cihazlar çok geniş alan kaplamaktadır.
Benzer anlayışla çocuk hastalar için küçük ameliyathanenin yeterli olması gibi bir yaklaşımı
da anlamak olası değildir.Ameliyathanelerde kullanılan cihazların ölçü ve sayılarının sürekli artıyor
olması yanında, daha büyük ameliyathanelerde daha rahat çalışılabileceği nedeniyle, daha büyük
ameliyathanelerin yapılması şüphesiz ki gelecek için iyi bir yatırım olacaktır (Ehrenverth, 1999:31;
Ofek vd., 2006: 549).
Ameliyathanelerde yarı ve tam steril alanlar oluşturulmalıdır. Ameliyathane salonu ve yan hacimlerinin
bulunduğu tam steril alanlarında, pencere ve kapılar dış ortama açılmamalı ve bu alanlarda tuvalet
bulunmamalıdır (Eberliköse, 2007: 470).
3.2.2. Ameliyat Odası Girişi
Ameliyat odası kapısının ölçüsü önemlidir. Normal şartlarda, ameliyat masasına hasta taşıma sedyesi
ile getirilen hasta için geniş bir giriş alanına gereksinim olmaz. Ancak, özel yataklar, ortopedik kırık
masası, kalp-akciğer bypass cihazı gibi çok büyük aletlerin ameliyathaneye getirilmesi zorunlu olduğu
durumlarda kapının genişliği önem taşır. Bu durumda ya tek kapının tüm gereksinime yanıt verecek
şekilde geniş olarak tasarlanması düşünülmeli, ya da bu özel durumlarda kapı genişliğinin artırılmasına
olanak sağlayacak küçük ek kanat kapı tasarımı düşünülmelidir (Ehrenverth, 1999: 32).
293