II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler

Ameliyathane zeminleri, ıslak ve kuru koşullarda kaymayı engelleyen, temizleyici kimyasallarla sık
yıkamaya ve makineler ile yapılan temizlemeye dayanıklı özellikte olmalıdır. Ameliyathanenin zemini,
tüm alan olarak, düzgün ve tekerlekli cihazların ağırlığından dolayı deforme olmayacak yapıda olmalıdır
(Allo, 2005: 1294). Kolay temizlenebilmeli, kan ve kimyasal maddelerin yaratabileceği lekelere
dirençli olmalı, görünümünü uzun süre koruyabilmelidir. Zemin kaplamasının duvarla birleşme
yeri tam alt köşede zemin-duvar birleşmesi şeklinde değil, zemin kaplamasının zeminden yukarı doğru,
duvar üzerinde 10-15 cm ilerlemesi şeklinde yapılması uygun görülmektedir (Ehrenverth, 1999:
34). Bu şekilde zemin, bir havuz sistemine benzemektedir.
Ameliyathane salonlarının taban-tavan arası net yüksekliğinin havalandırma kanalları, asma tavan,
hepa filtreler hariç ameliyat salonunun her noktasında en az üç metre ve ameliyathane kısmında bulunan
koridor genişliğinin en az iki metre olması gerekir (Eberliköse, 2007: 470).
Ameliyat odalarında özellikle tek parça tavan önerilmektedir. Tavan yüzeyi düz ve silinebilir olmalıdır.
Tavanların yapımında, duvar ve zemin yapımında öngörüldüğü kadar olmasa da sağlam, rutubete
dayanıklı; iç ve dış ortam arasında herhangi bir geçişe olanak taşımayacak şekilde izole edilebilen,
lambalar ve diğer materyalin sıkıca sabitlendiği, kompakt maddenin kullanılması gerekir. Bu şekilde
kontaminasyona neden olacak toz ve benzeri parçacıkların içeri girmesi engellenmiş ve havalandırmaklimatizasyon
sisteminde bir tehlike ile karşılaşılması nedeni engellenmiş olacaktır Parçalı tavanlar;
derlenme odası veya bekleme alanı gibi yarı korumalı veya korumasız alanlarda kullanılabilir, ancak
ameliyat odaları için kullanıma uygun görülmemektedir. Parçalı tavanlar kullanıldığında da, toz ve
benzeri parçacıkların girmesini engellemek için yalıtım yapılmalıdır (Allo, 2005: 1294-1295).
Yeni anlayışla projelendirilen ameliyathanelerde; kirli sıvı atıkların (ameliyat sırasında toplanan sıvı
atıklar ile, temizleme işleminde kullanılan kirlenmiş atık su) dökülmesi için; özel teknesi ve gideri
olan ayrı ve kapalı bir alan oluşturulmaktadır. Bu şekilde ameliyathanelerde oluşturulan pozitif basınç
da –hava kaçakları engellenerek- korunabilir. Bu uygulamanın bir adım ilerisi ve olması gerekeni de,
bu enfekte ve kimyasal içerikli atıkların ortak kanalizasyondan farklı bir ortama yönlendirilerek imha
veya etkisiz hale getirilmesidir (Dağlı, 2007).
Duvarlar; su geçirmeyen, kuvvetli darbelere dayanıklı, çatlamalara ve kırılmalara olanak vermeyecek
ve temizlenmeye uygun materyalden yapılmalıdır. Duvar kaplama materyaline veya boyalara antimikrobiyal
katkıların katılmasının enfeksiyondan korunmada bir rolü olduğu konusu kesinlik kazanmamıştır
(Allo, 2005: 1295). Duvar renginin opak olması önerilir.
Ameliyathane kontrol panosu, ameliyathanede gerekli olan en uygun çalışma koşullarını sağlamak,
gerek hastaya, gerekse ameliyat ekibine mümkün olan en konforlu ortamı oluşturmak üzere tasarlanmış
modern ve güvenilir bir aygıttır. Kolay temizlenebilmelidir. Dokunmatik ekran ile; sıcaklık, nem,
oda fark basıncı, filtre kirlilik düzeyi ölçümleri, anestezik gaz tahliyesi, operasyon lambası kontrolü,
negatoskop kontrolü yapılabilmelidir. Ameliyathaneye giriş-ameliyathaneden çıkış, ameliyathane
meşgul butonu, saat ve kronometre, panele entegre tıbbi gaz alarmı, telefon, müzik yayını, ankastre
montaj olanağı ve otomasyona bilgi aktarımı özelliklerinin bulunması gerekir.
3.2.4. Havalandırma ve İklimlendirme
Ameliyathane içerisindeki yüksek sterilite düzeylerinin sağlanması ve sürdürülmesi için, havalandırma,
iklimlendirme, ısıtma ve nem tasarımı son derece önemlidir.
295