II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler

çok araştırma sonuçlarında da hastanelerde çalışan hemşirelerin iş doyum düzeylerinin orta ya da düşük
düzeyde olduğu görülmüştür (Öztürk, 2002). Bu durum hemşirelik grubunun mobbing için risk altında
olduğunu ve mobbing oluşması için ortamın uygun olduğunu göstermektedir.
Hemşirelerin demografik özellikleri ile mobbing yaşama durumları karşılaştırıldığında, hemşirelerin
medeni durumlarının, çocuklarının olup olmamasının, statülerinin, yaş ve mesleki deneyimlerinin
mobbing yaşama durumunu etkilemediği belirlenmiştir. Ancak mobbing mağdurlarının genellikle
41-50 yaşındaki insanlar olduğu, fakat ülkemizde 25-30 yaş arasında insanların yoğun mobbing baskına
maruz kaldığı belirtilmektedir (Çobanoğlu, 2005: 29; Davenport, Distler, Pursell, 2003: 9). Bulgularımızda
da mobbing mağduru hemşirelerin yaş ortalaması 31.01’dir.
Mağdur hemşirelerin %23’ü halen, %35’i 3 yıl ya da üstünde ve %30.9’u kıskançlık nedeniyle mobbing
yaşadığını belirtmiştir (Tablo 2). Uzmanlarında mobbing saldırılarının 3 ay-3 yıl arasında sürdüğünü,
2 yıldan fazla mobbing uygulamalarına maruz kalan kişilerin seyrek fakat çok yoğun olarak
mobbing saldırıları ile karşılaştığını, mobbing uygulayanların aşırı kontrolcü, korkak, nevrotik, iktidar
açlığı çeken kişiliğe sahip olduklarını ve hareketlerinin güvensizlik, korkudan doğan kıskançlık ve hasetten
kaynaklandığını açıklaması bulgularımızı desteklemektedir (Bağ, 2004: 106; Çobanoğlu, 2005:
34; Davenport, Distler, Pursell, 2003: 38). Mobbingle başa çıkmak için de mağdurun iş çevresinin dışında,
ailesinden, güvendiği bir arkadaşından ya da özenle seçilmiş bir terapistten yardım alması gerektiği
belirtilmektedir (Davenport, Distler, Pursell, 2003: 88). Hemşirelerinde %53’ü mobbing durumunu
arkadaşları ve ailesi ile paylaşmaktadır. Genç ve Pamukoğlu çalışmasında ise mağdurların yaşadıkları
mobbing olaylarını kimseye bildirmedikleri, bunun faydasız olacağını düşündükleri saptanmıştır
(Genç ve Pamukoğlu, 2006: 328).
Tablo 2. Hemşirelerin görüşlerine göre mobbing yaşama nedenleri
Mobbing Nedenleri n %
Kıskançlık 43 30.9
İşteki başarılarım 40 28.8
Dünya ve yaşam hakkındaki görüşlerim 33 23.7
Nedensiz 31 22.3
Yeteneklerim 29 20.9
Dış/Fiziksel görünüşüm 22 15.8
Yaşam tarzım 20 14.4
Eğitim durumum 20 14.4
Dini inanç/inançlarım 16 11.5
Siyasi görüşlerim 15 10.8
Medeni durumum 11 7.9
İşteki başarısızlıklarım 5 3.6
* n katlanmıştır
Mobbing mağduru hemşirelerin %76’sı kurumlarında bir başkasına mobbing uygulandığını, mobbing
uygulayanların %54’ünün yönetici ve %45’inin kadın olduğunu belirtmiştir. Hemşirelerin %16’sı kadın
ve erkeklerden oluşan bir grup tarafından mobbing saldırılarına maruz kaldığını da belirtmiştir.
Çobanoğlu’nun da mobbing’in genelde üst düzey yönetim kadrosu tarafından uygulandığını, sağlık
sektöründe kadın çalışanların çok olduğunu ve nedenini hemşirelerin bayanlardan seçilmesinden kay-
149