3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

Materyal ve Metot
Genel
İki denemeden oluşan bu çalışma, merkezi Bolu’da bulunan Beypiliç A.Ş’nin işletmelerinde
yürütülmüştür. Ross 308 genotipine ait anaç sürülerin yumurtaları, araştırmanın yumurta
materyalini oluşturmuştur. Denemenin kuluçka aşaması aynı şirketin kuluçkahanesinde
yürütülmüştür. Bu kuluçkahanede Petersime marka programlanabilir, tam otomatik 57600
yumurta kapasiteli gelişim makineleri ve tam otomatik 19200 yumurta kapasiteli çıkım
makineleri bulunmaktadır. Denemeler sırasında bu makineler kullanılmıştır.
Denemelerde etlik piliç performansına yönelik tespitler Beypiliç A.Ş.’nin Araştırma ve Geliştirme
Kümesinde yürütülmüştür. Bu kümeste her birine 200 adet civciv konulabilen askılı yemlik ve
nipel suluk kullanılan 2x6.5m ölçülerinde 60 adet bölme bulunmaktadır. Her bölmeye istenen
miktarda yemin dağıtılması bilgisayar kontrollü bir dağıtım sistemi tarafından yapılmakta ve
dağıtılan yem miktarları otomatik olarak kayıt altına alınmaktadır. Her bölmede sıcaklığın
eşit olmasını sağlamak için kümeste ana radyant ısıtıcılar yanında her bölme için özel radyant
ısıtıcılar da bulunmaktadır. Tamamen çevre kontrollü bu kümeste minimum havalandırma
sistemine göre çalıştırılan bir iklimlendirme programı kullanılmaktadır.
Deneme 1
Sürü yaşı 31 haftalık olan anaçlardan aynı gün elde edilen yumurtalar,18°C ve %75 nispi nem
içeren depoda 2 gün bekletildikten sonra rastgele 2 gruba ayrılmış ve nem seviyeleri farklı
olan 2 gelişim makinesine konulmuştur. Makinelerde ayarlanan nem seviyeleri Çizelge 1 de
verilmiştir. Makinelerde nem seviyesi dışındaki diğer tüm çevre koşullarının aynı olmasına özen
gösterilmiştir. Gelişim dönemindeki ağırlık kaybını tespit edebilmek amacıyla 150 yumurta
alabilen her tepsi, yükleme öncesi ve transfer sırasında (18.5 gün) tartılmıştır. Her muamele
grubunda 4800 adet olmak üzere toplam 9600 adet kuluçkalık yumurta kullanılmıştır.
Çalışmada çıkış işlemi sonrası çıkışı olmayan yumurtalar kırılarak döllü olup olmadıkları tespit
edilmiş, döllü yumurtalarda ise erken (0-7 gün) orta (8-17 gün) ve geç dönem ( 18-21 + kabuğu
kırıp ölen embriyo) embriyo ölümleri belirlenmiştir. Bu veriler kullanılarak döllülük oranı, çıkış
gücü ve embriyo ölümlerinin oranları hesaplanmıştır.
Kuluçkahanede her gruptan 1500 erkek ve 1500 adet dişi civciv tasnif edildikten sonra kümese
gönderilmiştir. Civcivler, 13m² alana sahip her bölmeye 100 erkek ve 100 dişi gelecek şekilde
rastgele yerleştirilmiştir. Çalışmada her muamele grubunda 15 olmak üzere toplam 30 bölme
kullanılmıştır. Tüm hayvanlar kümese geldiklerinde ve deneme sonu olan 41. günde tartılmışlardır.
Bölme düzeyinde yem tüketimleri de her yem dönemi sonunda yapılan tartımlarla tespit edilmiş
ve 1-41.gün için yem değerlendirme sayısı hesaplanmıştır. Ölümlerin günlük olarak kaydedildiği
çalışmada aşağıdaki formül kullanılarak grupların verim indeksi (Vİ) değerleri hesaplanmıştır.
Deneme 2
İkinci denemede kullanılan yumurtalar, 60 haftalık yaştaki anaçlardan elde edilmiştir.
Makinelerde ayarlanan nem seviyeleri Çizelge 1’de verilmiştir. Belirtilen farklılıklar dışında
bütün diğer uygulamalar birinci denemedekiler ile aynı olmuştur.
233