3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

günlük proteine ihtiyaç duydukları göz önüne alınırsa, 2800 kcal/kg AME ile formüle edilmiş
Breeder1 diyeti ve %15 ham protein ,mükemmel yumurta üretimine ve üretimin başında yeterli
büyüklükte yumurta elde edilmesine ile sonuçlanacaktır(Aviagen 2014, basılmamış). Yüksek
protein içeren diyetlerin uzun süre uygulanması, 40 haftalıktan hemen sonra vücut ağırlığını
kontrol etmede sorun yaşanmasına sebep olabileceği gibi, sıklıkla aşırı kilolu tavuklara ve iri
yumurta üretimine neden olur. (>65g). Ağır yumurtaların kuluçka randımanı düşüktür(Shafey,
2002).
Ross Damızlık Besleme Spesifikasyonları(2013) yumurtlama dönemi için iki-aşamalı bir besleme
programı önermektedir.: % 5 verimden 35 haftalık olana dek, yüksek besin yoğunluğu içeren
Damızlık 1 yemi ve sonrasında daha düşük protein ve amino asit içeriği olan Damızlık 2 yemini
bitene dek uygulamayı önermektedir. Yemler için önerilen enerji düzeyi aynı kalmaktadır.
Vitaminler ve Mineraller
Uygun diyet vitamin ve mineral tedariği yumurtlama döneminde, iyi bir üretkenlik sağlanması,
kuluçka randımanı ve civciv kalitesi bakımından önemlidir. Normal embriyo gelişimini
desteklemek için, yeterli seviyelerde vitamin ve minerallere ihtiyaç duyulmaktadır. Yetersiz
olmaları embriyo ölümlerine, şekil bozukluklarına ve diğer anormalliklere neden olabilir.
Yemin Fiziksel Formu
Yemin fiziksel kalitesi ile lif ve enerji içeriğinin, yumurtlayan tavuklarda yem tüketme
süresini ,taşlığın fonksiyonunu, tüy çekme alışkanlığını ve tüylerinin durumunu etkilediği
gösterilmiştir (van Krimpen ve ark.,2005). Aviagen’in yayınlanmamış bir denemesinde (2014),
tavsiye edilenlere göre formüle edilmiş, kaba kırılmış toz yemle beslenen damızlıkların, granül
şeklinde yem verilen damızlıklardan daha iyi performans sergiledikleri gösterilmiştir. Dane
tahıl eklenmesi yumurtlama randımanını ve civcivlerin kalitesini daha iyiye götürmüştür. Tahıl
daneli yem içeren diyetlerin verildiği damızlıkların taşlık boyutu, granül yemlerin verildiği diyet
uygulanan damızlıklara göre daha büyük bulunmuştur.
Kuluçka Randımanı
Beslenme açısından bakarsak kuluçka randımanı, erkek ve dişi damızlıklar, embriyo için
yumurtada depolanan besinler ve kuluçka esnasında gaz ve su değiş tokuşunu etkileyebilecek
belirli fizyolojik yumurta özellikleri tarafından etkilenebilmektedir(Leeson and Summers, 2005).
Van Emous ve ark., (2013) yüksek ve standart büyüme profilli damızlıkları (20 haftalıkken 2400
vs 2200 gr ) ve yetiştirme dönemindeki yemlerde 3 farklı protein düzeyinin (%14.1, 13.3 and
12.5) kuluçka randımanı, embriyonik ölümler ve civciv kalitesine etkilerini karşılaştırmışlardır.
Yetiştirme döneminde yüksek büyüme profiline sahip damızlıklarda 29 haftalık yaştaki döllülük
oranı artırmış, embriyonik ölümleri azalmış ve kuluçkadan çıkan yavrularının performansı
daha iyi olmuştur. 33 ve 37 haftalardaki denemelerin kuluçka sonuçları döllülük ve embriyo
ölümlerinde bakımından farklılık göstermemiştir. Azaltılmış protein seviyesinin bu özellikler
üzerine etkisi daha az belirgin olmuştur. Başka bir denemede (van Emous ve ark.,2015) yetiştirme
döneminde damızlıklara verilen düşük-proteinli yem (%11.3 vs. 14.1)yumurta periyodunun ilk
aşamasında vücut kompozisyonunu değiştirmiş ve kuluçka özellikleri üzerinde pozitif bir etki
yaratmıştır ve yumurtlamanın ikinci aşamasında yumurta verimini geliştirmiştir. Yumurtlamanın
ilk evresinde, standart (2800kcal/kg) olanla kıyaslandığında diyetin enerji seviyesini azaltmak
veya arttırmanın üretim üzerinde hafif de olsa negatif etkileri varken, yumurtlamanın ikinci
aşamasındaki yüksek-enerji diyeti(3,000 kcal/kg), kuluçka randımanı, embriyo ölümleri ve
kuluçkalık yumurta sayısı üzerinde pozitif etki yaratmıştır.
254