3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

P 16 Etçi Piliçlerde Üretim Hijyeni Uygulamaları ve Değerlendirilmesi
Özlem Varol Avcılar
Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Kadirli Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Gıda
Teknolojisi Bölümü, Osmaniye, Türkiye
Özet
Üretim hijyeni ekonomik, sosyal, ekolojik ve sağlıkla ilgili konular yönünden önemli bir
kavramdır. Üretim hijyeninin en yaygın tanımı ise sağlık planı veya önlemleri ile bulaşıcı
etkenlerden sürüyü korumaktır. Sağlıklı tavuk yetiştiriciliği üretim hijyeni ölçümleriyle açığa
çıkan konudur. Bu ölçümler anket yöntemi ve gözlem sistemleri ile değerlendirilebilir. Bu
çalışmanın konusu literatürü araştırmak ve etçi piliç işletmelerinde üretim hijyeninin önemini
vurgulamaktır.
Anahtar kelimeler: Etçi piliç, üretim hijyeni, sağlık.
Giriş
Üretim hijyeni tavukçuluk işletmelerinde bilerek ya da bilmeyerek oluşabilecek biyolojik
tehditlerden koruma amacıyla yapılması gereken modern uygulamalardır. Bu uygulamalar ile
tavukçuluk işletmelerinde hastalıklara neden olan virüsler, bakteriler, mantarlar ve protozoaların
ortaya çıkması engellenebilir. Bu etkenler yalnızca ölümlere yol açmaz. Aynı zamanda yavaş
büyüme, düşük yumurta üretim oranı, ürün kalitesinde düşme, müşteri memnuniyetinde
azalmaya neden olabilir. Buda üreticiler için büyük finansal kayıplara yol açar (1,2).
Üretim hijyeni programlarının temel prensipleri; izolasyon (ayırma), giriş çıkışı kontrolü
ve sanitasyon’dur (sağlık koruma). Ayırma prensibi; tavukçuluk işletmeleri arasında veya
işletmelerle evler arasında hastalık etkenlerinin yayılmasını sınırlandırmak amacıyla çitler,
duşlar, ayak banyoları vb. kullanılmasıdır. Giriş-çıkış kontrolü; işletmelerde, insanların,
ekipmanların, hayvan hareketlerinin sınırlandırılmasıdır. Özellikle ziyaretçi giriş çıkışlarında
sınırlamaların yapılması ve ziyaretçilerin belli kurallara uyması gerekir. Sanitasyon ise tavuklar
için sağlıklı çevre koşulları oluşturmak amacıyla kümeslere, çalışanlara ve ekipmanlara temizlik
ve dezenfeksiyona ait kuralların uygulanması gerekir (1,3)
Üretim Hijyeninin Faydaları
Tavukçuluk işletmelerinde bugün başarının anahtarı olan üretim hijyeni, çiftlikten sofraya
olan zincirde temizlik ve hijyen kurallarının sağlanmasında en önemli unsurdur. Üretim
hijyeni kuralları iyi bir sanitasyonla işbirliği halindedir. Uygun biçimde yapılırsa işletmelerde,
üretim ve performans kaybı ile bağışıklık sisteminin baskılanmasına neden olan hastalıkların
kontrolü için en ucuz ve etkili araçtır. Tedavi ve koruyucu önlemlerin maliyetini azaltır. İyi
üretim hijyeni, temiz çevreye ulaşmayı kolaylaştırır. Temiz çevre koşullarının sağlanması ve
sürdürmesinin yanında enfeksiyöz ve zoonotik hastalıkların azaltılması ve sonrasında da halk
sağlığının iyileştirmesini sağlamaktadır. Üretim hijyeni kurallarına uymak; hastalıkların sürüye
giriş riskini azaltmanın yanında sürülerde oluşan infeksiyonların ardından oluşabilecek finansal
kayıpları da azaltabilir (4,5,6).
Etçi piliç işletmelerinde üretim hijyeni sağlamak amacıyla yapılan çalışmalar; üretim hijyeninin
515