3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

S 03 İnkübasyon Sıcaklığının Kuluçka Randımanı ve Tavuk Kalitesi
Üzerindeki Etkisi
Henry van den Brand, Bas Kemp
Adaptasyon Fizyolojisi Grubu , Hayvan Bilimleri Bölümü, Wageningen Üniversitesi, 6700 AH
henry.vandenbrand@wur.nl
Özet
Genetik seleksiyona bağlı olarak, son 15-20 yıl içerisinde broyler tavuklarda değişiklikler
meydana gelmiş olup sözkonusu değişikliklerin sadece yetiştirme dönemi ile ilgili değil aynı
zamanda kuluçka ile ilgili sonuçları da ortaya çıkmıştır. Optimum sonuçların elde edilebilmesi
için en önemli kuluçka etmeni, kuluçka kuluçka sıcaklığıdır. Kuluçka sıcaklığında meydana
gelebilecek göreceli küçük değişiklikler kuluçka randımanı, civciv kalitesi ve ileri yaşam
dönemi performansı üzerinde kayda değer etkiler yaratabilir. Buna ek olarak, son dönemde
gerçekleştirilen çalışmalar kuluçka sıcaklığının aynı zamanda broylerlerin kemik gelişimi ve
(barsak) sağlığı üzerinde etkileri olduğunu da göstermektedir. Bu çalışmada, belirtilen hususlar
ile ilgili kuluçka sıcaklığının sonuçları özetlenmiş olup konuyla ilgili önerilen bir mekanizmaya
dair görüşler de belirtilmiştir.
Giriş
Son 50 yıl içerisinde kanatlı üretimde köklü değişiklikler meydana gelmiştir. Broyler üretiminde,
1957 yılının broiler hatlarında 36 ve 42 gün arasında canlı ağırlık kazanımı 20.6 gr/gün iken 2005
yılı hatlarında bu miktar neredeyse 100 gr/güne çıkmıştır (Zuidhof ve ark., 2014). Aynı zamanda
0 ve 42. günler arasında FCR (yem dönüşüm oranı) 2.9’dan 1.7’ye düşmüştür. Genetik seleksiyon
ve gelişen bakım-yönetim biçimleri sadece kuluçka sonrası performanslarını etkilememiş aynı
zamanda çıkış öncesi (kuluçka) sonuçları da etkilemiştir. Geçen 50 yıl içerisinde ticari kanatlı
sanayinde kuluçka işlemleri, küçük ölçekli havalandırmasız (fansız) kuluçka makinalarından
100,000 adete kadar yumurtanın çıkıma hazırlandığı havalandırmalı (fanlı) kuluçka makinalarına
doğru önemli ölçüde değişiklik göstermiştir. Havalandırmalı kuluçka makinaları ilk olarak çok
aşamalı makinalar olarak kullanılmıştır; yani her bir inkübatörde farklı yaşlarda yumurtalar yer
almaktadır. Son 15-20 yıl içerisinde çok aşamaları inkübatörlerin modern ırklar için embriyonun
ihtiyaçlarını tam olarak karşılayamadıkları, başka bir ifadeyle civciv çıkış kalitesinin optimum
olmadığı fark edilmiştir (Hill, 2000). Bu nedenle bir kuluçka makinasının içerisine sadece tek bir
yaş grubuna ait yumurtaların konduğu tek aşamalı kuluçka makinaları kullanılmaya başlanmıştır.
Tek aşamalı kuluçka makinasına konulan yumurtalar aynı gelişimsel aşamada olduklarından
sıcaklık, nem ve CO 2
gibi makina ayarları embriyonik gelişimin farklı aşamalarında değişen
embriyonik gereklilikler için ayarlanabilir (French, 1997; Hulet, 2007). Embriyonik gelişimi
etkileyen en önemli çevresel faktörlerden biri şüphesiz kuluçka sıcaklığıdır (Decuypere and
Michels, 1992; Meijerhof, 2009). Kuluçka sıcaklığı sadece embriyonik gelişimi ve sonucunda
civciv kalitesini etkilemekle kalmaz aynı zamanda uzun dönem büyüme, performans ve ileri
yaşam kalitesi üzerinde de etkiler yaratır. Elinizdeki bu çalışmanın amacı, kuluçka sıcaklığının
embriyonik gelişim, civciv kalitesi ve daha sonra performans üzerindeki etkisini kısaca gözden
geçirmektir.
25