3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

cDNA dizilerinin plastik veya cam bir yüzeye sabitlenmesi ile oluşturulmuş mikroçiplere analiz
edilmek istenen RNA örneklerinin hibridize edilmesi esasına dayanan mikroarray teknolojisidir
(6). Mikroarrayler, gen ekpsresyon düzeyi üzerine etkileri bilinen beslenme, sıcaklık, stress ve
sürü yönetim sistemleri gibi çevre kaynaklı etmenlerin kısa sürede belirlenmesini sağlamaktadır.
Kanatlı hayvanlarda mineral, vitamin, yağlar ve bazı proteinlerin et kalitesi, büyüme-gelişme ve
hastalıklara direnç gibi özelliklere etkisi incelenmiş ve gen ekpresyon düzeyleri mikroarrayler
yardımıyla belirlenmiştir (7,8). Proteomik, hücre, doku veya proteinleri ve proteinlerin
birbirleriyle olan etkileşimlerinin araştırılması temeline dayanır (Labadarios ve Meguid,
2004). Proteomik araştırmalarında proteinlerin ayrımlanmasında, elektroforez teknikleri, kütle
spektrofotometresi (MS), likit kromotografi ve izotop işaretleme gibi yöntemler kullanılmaktadır
(10). Metabolomik, hücre, doku, organ veya organizmada DNA, RNA veya protein dışındaki
tüm metabolitlerin tanımlanması ve miktarlarının belirlenmesini esas alır (9,11). Günümüzde
metabolomik çalışmalarda, proton nükleer manyetik rezonans (NMR), yüksek performanslı likit
kromatografi (HPLC) ve gaz kromatografi (GC), kütle spetrofotometresi gibi teknikler yoğun
olarak kullanılmaktadır (12). Biyoinformatik elde edilen genomik bilgilerin bilgisayar tabanlı
ve istatistik programlar yardımıyla analiz edilmesidir. Elde edilen deneysel verilerle büyük veri
tabanları oluşturulmakta ve verilerin paylaşımı sağlanmaktadır (13).
Tablo 1. Beslemenin, bazı genlerin ekspresyon düzeyleri üzerine etkisini gösteren çalışmalar
Yöntemler Kullanılan Teknikler Beslemenin Genler Üzerine Etkileri
Transkriptomik/
mikroarray
Affymetrix GeneChip
Chicken Genome
Array Real-time PCR
Damızlık broiler piliçlerde (Cobb 500), kontrol ve inulin (kg başına
5 g of inulin ilavesi) ilave edilen rasyon ile beslenmenin karaciğer
dokusundaki genlerin ekspresyon düzeylerine etkisi incelenmiştir.
İncelenen 148 genden 104 ünün (1.4-fold) ekspresyonunun arttığı, 44
ünün (0.6-fold) ise azaldığı belirlenmiştir.
Mikroarray sonucu bazı genlerin (ITIH5, DIO2, GIMAP5, USP18,
KIAA1754, CCDC79) RT- PCR ile doğrulanması yapılmıştır (7).
Transkriptomik
Transkriptomik/
mikroarray
Real-time PCR
Affymetrix GeneChip
Chicken Genome
Array
Damızlık broiler piliçlerde (Ross308), kontrol ve fitosterol
[(polihidroksi fitosterol L1, L2, L3 (15, 20, 25 g/kg) ve hidroksi
fitosterol (β-sitosterol) H1, H2, H3 (25, 50, 75 g/kg)] ilave edilen
rasyon ile beslenmenin kas dokusundaki genlerin ekspresyon
düzeylerine etkisi incelenmiştir. Myogen, eIF4E, mTOR ve
S6k1genlerinin ekspresyon düzeyleri artarken, myostatin (GDF-8) ve
ubiquitin genlerinin azalmıştır (8).
Etlik piliçlerde (Cobb 500), kontrol ve mannan oligosakkarit (MOS)
ilave edilen rasyon ile beslemenin ince bağırsak dokusundaki genlerin
ekspresyon düzeylerine etkisi incelenmiştir. MOS ilave edilen grupta
kontrol grubuna göre ince bağırsak dokusunda 672 genin ekspresyon
düzeyi (P < 0.01 fold change >1.2) değişmiştir (14).
679