3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

S 46 Broyler Refahının Artırılmasına Yönelik Yeni Stratejiler
Andy Butterworth
Bristol Üniversitesi, Klinik Bilimleri Bölümü, , BS40 5DU, UK,
andy.butterworth@bris.ac.uk
Giriş
30 Haziran 2010 tarihinde broyler tavukların refahının korunmasına yönelik yeni AB kuralları,
tüm AB’de yürürlüğe girmiştir (2007/43/EC sayılı Konsey Direktifi) (AB 2007). İngiltere’de,
AB Etçi Piliç Direktifi (2007/43/EC sayılı) gerekliliklerini karşılamak üzere bir etçi piliç refahı
“tetikleme (trigger) sistemi” başlatılmış olup söz konusu sistem 1 Temmuz 2010 tarihinden
beri kesimhanelerde uygulanmaktadır. Kesimhanelerde muhtemel refah ile ilgili sorunların
belirlenmesine yönelik olarak post mortem denetimler gerçekleştirilmekte ve buna paralel
olarak ciddi refah ihlalleri yaşandığında anında raporlama ve müdahale edilmesine imkan veren
bir sistem devreye girmiştir.
Direktif gereklilikleri çerçevesinde sahadaki muhtemel refah sorunlarının tanımlanması için
muhtelif sayıdaki hayvana dayalı sonuç parametreleri kullanılmaktadır (Butterworth 2013a,b,
2011, 2010, 2007; Butterworth & Weeks 2010; Botreau ve ark. 2007). Kümülatif günlük mortalite
oranı ve yedi adet post mortem görünüm gözlenir. Post mortem görünümler şöyledir: 1) karında
sıvı toplanması (ascites)/Ödem, 2)Selülit & Dermatit, 3)Varışta ölüm, 4)Aşırı zayıflama, 5)
Eklem lezyonları/artrit, 6)Septisemi/Solunum ve 7)Toplam ıskarta 8)Kümülatif Günlük Kümes
Mortalitesi (CDM), ve 9) Ayak Taban Skoru (FPD).
Sistem iki prosese sahiptir :
Proses 1: Herhangi bir post mortem görünüm oranının istisnai olarak yüksek olması durumunda
(ortalamadan 6 standart sapma daha yüksek olarak tanımlanır) Hayvan ve Bitki Sağlığı Kurumu
(APHA) harekete geçirilir.
Proses 2: CDM normalden yüksek ise (ortalamadan 3 standart sapma daha yüksek olarak
tanımlanır= % 7,37) ve buna ek olarak üç veya daha fazla sayıda post mortem görünüm yüksek
ise (ortalamanın üstü olarak tanımlanmaktadır, bkz Tablo 2) APHA için bir alarm devreye girer.
377