3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

Sonuç
Yukarıda bahsedilen hususlar gıda kontrol sistemlerinin güçlenmesi gerekliliğine işaret
etmektedir. Özellikle değişen dünya ile yeni ve yeniden önem kazanan zoonozlar sadece
kanatlı etinde değil tüm gıda güvenilirliğinde artan bir hızla önem kazanmaktadır. İzleme ve
kontrol önlemleri ile belirli ülkelerde spesifik etkenlere karşı bir azalma sağlanabilmiş olsa da
genel olarak gıda kaynaklı hastalıklarda artış trendi devam etmektedir. Risk analizine dayalı
sistemler ile gıda üretimi ve endüstrisinde gerçekleşen hızlı değişimlere çok daha rahat uyum
sağlanabilecektir.
Risk analizinin ülkemizde kanatlı eti güvenilirliğinde yer bulması toplum sağlığı açısında büyük
önem taşımaktadır. Bu kapsamda spesifik risk modellemelerinin uygulanması, istatistiksel
olarak anlam ifade eden verilerin elde edilmesi ve kullanılması, bu veriler ışığında koruyucu
mikrobiyoloji uygulamalarının hayat geçirilmesi önemlidir.
Sonuç olarak risk analizinin modern kanatlı eti güvenilirliği yaklaşımlarını inşa edeceği
görülmektedir. Bu uygulamaların bir maliyetinin olduğu ve zamana ihtiyaç duyduğu
unutulmamalıdır. Doğru verilerin elde edilmesi ve uygulanması, bilginin paydaşlar arasında
doru paylaşımı ile büyük başarılar getireceği düşünülmelidir.
Kaynaklar
FAO/WHO, (2005). Food safety risk analysis part I: An overview and framework manual.
Provisional Edition. Rome, Italy.
Anonim, (2010). Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu. T.C. Resmi Gazete, 13
Haziran 2010, Kanun no: 5996.
Regulation (EC) No 178/2002 of the European Parliament and of the Council of 28 January2002
laying down the general principles and requirements of food law, establishing the European Food
SafetyAuthorityand laying down procedures in matters of food safety. Official Journal of the
European Communities 1.2.2002, L 31/1.
Smadi H, Sargeant J M. Review of Canadian literature to estimate risks associated with Salmonella
in broilers from retail to consumption in Canadian homes. Critical Reviews in Food Science and
Nutrition 2013; 53:694–705.
Sofos J N. Challenges to meat safety in the 21st century. Meat Sceince 2008; 78:3-13.
Huneau-Salaün A, Stark KDC, Mateus A, Lupo C, Lindberg A, Le Bouquin-Leneveu S.
Contribution of meat inspection to the surveillance of poultry health and welfare in the European
Union. Epidemiol. Infect 2014; doi:10.1017/S0950268814003379
Lake RJ, Horn BJ, Dunn AH, Parris R, Green FT, McNickle DC. Cost-effectiveness of
interventions to control Campylobacter in the New Zealand poultry meat food supply. J.
Food. Prot. 2013; 76:1161-1167.
Perry BD, Grace D, Sones K. Current drivers and future directions of global livestock disease
Dynamics. PNAS 2013; 110: 20871-20877.
Tauxe RV, Doyle MP, Kuchenmüller T, Schlundt J, Stein CE. Evolving public health approaches to
the global challenge of foodborne infections. Int. J. Food Microbiol. 2010; 139: 16-28.
Havelaar AH, Brul S, de Jong A, de Jonge R, Zwietering MH, ter Kuile BH. Future challenges to
microbial food safety. Int. J. Food Microbiol. 2010; 139: 79-94.
Heikkila J, Pouta E, Forsman-Hugg S, Makela J. Heterogeneous risk perceptions: the case of poultry
meat purchase intentions in Finland. Int. J. Environ. Res. Public Health 2013; 10: 4925-4943.
Hathaway SC. Risk analysis and meat hygiene. Rev. Sci. Tech. Off. Int. Epiz. 1993; 12 (4): 1265-1290.
74