3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

ve vitaminleri bulunmalıdır. Başlangıç diyeti için önerilen protein içeriği % 19’dur ve içinde %
0.95 hazmedilebilir lisin ve 2800 kcal AME/kg bulunmalıdır(Ross, 2013). Başlangıçta civcivler
ad libitum yemlenirler, ama 3-4 haftalık olduktan sonra yem kısıtlı olarak verilmelidir. Günlük
dozu diyet içindeki enerji yoğunluğu ve barınak içi sıcaklığı etkilemektedir.
Damızlık firmaları her bir damızlık tür ve melezleri için ideal büyüme ve ağırlık hedefleri
belirlemişlerdir. Uygulamada, yem kısıtlaması aşırı kilo almalarının önüne geçmek ve yumurta
üretimini ve döl verimini maksimuma çıkartmak için yapılır. Dişi damızlık broyler tavuklar
tam olarak doyurulduklarında toplam yumurta üretimi düşmektedir (Robinson,1991). Hocking
tarafından yapılan bir denemede (2002) üretilen civciv başına tüketilen yem miktarı serbest
yemlenen tavuklarda, kısıntılı yemleme yapılanlarla karşılaştırıldığında 4 misli daha fazla
çıkmıştır. Damızlıkları kısıtlı yemleme uygulaması ile beslemek, daha düşük vücut ağırlığı, cinsel
olgunluğun gecikmesi, daha az sayda çift yumurtlamanın olduğu yumurtlama fonksiyonunun
gelişmesi, yumurtlamanın daha uzun süre devam etmesi , anormal yumurtaların olma riskinin
azalması ve yumurtlama döneminde daha yüksek yaşama gücü gibi pek çok avantaj sunar
(Renema and Robinson, 2004). Broylerlerin büyüme hızı arttığı için, damızlık broylerler
için önerilen büyüme profili de artmaktadır, fakat büyüme oranı ve sahip olduğu büyüme
potansiyelinden daha düşük bir oranda. Bunun anlamı, uygulamada, modern damızlık broyler
tavuklara uygulanacak yem kısıtlamasının geçmişe nazaran daha sıkı olacağıdır (Renema ve
ark.,2007). Yem kısıtlamasının gerekliliğini ortaya koymak bakımından bir açıklama yapmak
gerekirse; serbest yemlenen ticari dişi broyler piliçler 47 günlükken 3 kg’lık bir ağırlığa
ulaşmaktadırlar, oysa aynı genetik soya ait Ross 308 damızlığın bu ağırlığa 25 haftalık yaşta
ulaşması gerekir.
Yetiştirme döneminde kullanılacak yem 2,600-2,800 kcal ME/kg oranları arasında enerji
seviyesinde olacak şekilde formüle edilmektedir(Ross, 2013). Yemin besin maddesi öğeleri,
optimum enerji: protein oranı sağlayacak şekilde ayarlanmalıdır. Yetiştirme periyodu rasyonlarında
protein içerikleri %14-15 arasında gider gelirken, önerilen sindirilebilir lisin içeriği düşük enerji
rasyonu için %0.52 veya yüksek enerji rasyonu için ise % 0.61dir. Aşırı protein ve amino asit
tüketimi tavukların iri bedenli olmalarına ve yağ rezervlerinin düşük olmasına düzeyde olmasına
neden olur. Van Emous’un yaptığı bir denemede(2013) yarkaların yetiştirme döneminde düşük
proteinli yemlerle beslenmesi, yumurta başlangıcında göğüs kaslarında azalmaya, karın bölgesi
yağında artışa ve üniformitenin ise yükselmesine neden olmuştur. Yüksek enerji veren diyet
uygulandığında, enerji ihtiyacını karşılamak için daha az yem gerekeceğinden ve yem tüketme
süresi kısalacağından sürüde üniformite sağlamak güçleşebilir Silva, 2014).
Yetiştirme döneminde iyi kaliteli düşük yoğunluklu yemler beslenme süresini uzattığı için,
tavuğun artan stresini azaltmakta avantaj sağlar. (Jong ve ark.,2005). Proteine oranla daha yüksek
enerji denk gelen daha yüksek enerji yem tüketim süresini uzatır ve damızlık piliçlerin tipik
bir şeyleri gagalama sıkılığını ve alışkanlığını azaltır.(van Emous ve ark.,2013). Doğru partikül
ölçüsünde, lif açısından zengin hammadde eklenirse, tavuklarda besinlerin ince bağırsağa
taşınmasını sağlayan taşlık gelişimini teşvik edilmiş olur ve bu da sindirim işlemini ve besin
maddesi yararlanımını optimize eder(Hetland ve ark.,2005). Dahası, düşük-yoğunluğa sahip
diyetler, gastroinstentinal kanalın daha dolu olmasına neden olup, doygunluğa neden olur ve
açlık hissini azaltır. (Jong ve ark.,2005).
Ross 308 besleme programları, 20 haftalıkken, yaklaşık olarak toplam 22,260 kcal ME enerji
ve 1230g protein tüketimini sağlayacak bir yemleme programı önermektedir. Düşük yoğunluklu
250