3. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

S 35 Ketencik Küspesinin 4-haftalık Yaştaki Etlik Piliçlerde Azota Göre
Düzeltilmiş Metabolize Olabilir Enerjisinin Belirlenmesi
Ahmet Yavuz Pekel 1 , And Olayiwola (Layi) Adeola 2
1
İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Istanbul, Türkiye
2
Purdue Üniversitesi, Zootekni Bölümü, West Lafayette, IN, 47907, USA.
Özet
Ketencik küspesinin besleyici değeri ile ilgili sınırlı bilgi bulunması bu küspenin etlik piliç
yemlerinde değerlendirilmesini sınırlandırmaktadır. Bu çalışmanın amacı 2 farklı kaynaktan
elde edilen ketencik küspesinin 4 haftalık yaştaki etlik piliçlerde ileal sindirilebilir enerji (IDE),
metabolize olabilir enerji (ME) ve azota göre düzeltilmiş ME` sini (ME n
) regresyon metodu
ile belirlemektir. Deneme yemleri ketencik küspelerinin (CM1 ve CM2) mısır-soya fasulyesi
küspesi bazlı referans diyete enerji veren ham maddelerinin yerine 3 düzeyde (0, 100 ve 200
g/kg) katılarak hazırlanmıştır. Toplamda 5 diyet 320 adet erkek Ross 708 etlik pilice 21 ile
28. günler arası her bir denemenin 8 tekrarı ve her bir tekrarda da 8 hayvan olacak şekilde
rastlantısal komple blok düzeninde yedirilmiştir. Dışkı 25 ile 28.günler arasında günde iki kez
olacak şekilde toplanmıştır. Ileal ve jejunal barsak içerikleri ise 28. günde alınmıştır. Ketencik
küspesi 1 ve CM2 için toplam glukosinolat içeriği 24.2 ve 22.7 nmol/mg olarak sırası ile
belirlenmiştir. Ketencik küspesinin yemdeki düzeyi artıkça jejunal barsak içeriğinin viskozitesi
de 2.2 den 4.1 cP` ye linear olarak artış göstermiştir. Ketencik küspelerinin (CM1 ve CM2)
yeme katılması ile KM, N sindirilebilirlikleri, ve enerji (ME ve MEn) linear olarak düşmüştür
(P < 0.001). Ketencik küspesi 1 ve CM2 ile ilgili IDE alımının kilogram olarak CM1 ve CM2
alımına regrese edilmesi ile, şu IDE regresyon denklemi elde edilmiştir: Y = -10 + 1,429 x CM1
+ 2,125 x CM2, r 2 = 0.55, bu CM1 ve CM2 için IDE düzeylerinin sırası ile 1,429 kcal/kg KM
ve 2,125 kcal/kg KM olduğunu göstermiştir. Metabolize olabilir enerji regresyonu Y = 5 + 882
x CM1 + 925 x CM2, r 2 = 0.54, ki buda CM1 ve CM2 için ME değerlerinin sırası ile 882 kcal/
kg KM ve 925 kcal/kg KM olduğunu göstermiştir. Azota göre düzeltilmiş ME regresyonu Y =
2 + 795 x CM1 + 844 x CM2, r 2 = 0.52 olarak bulunmuştur ki bu da CM1 ve CM2 için MEn
değerlerinin sırası ile 795 ve 844 kcal/kg KM olduğunu göstermiştir. Bu veriler ışığında etlik
piliçlerde ketencik küspesinin enerji ve azot yararlanımının düşük olduğu ve jejunum barsak
içeriğinde gözlenen viskozite artışı ve bir antinutrisyonel olan glukosinolat içeriğinin bu düşük
besin maddesi yararlanımınına katkısı olduğu söylenebilir.
Anahtar kelimeler: ketencik küspesi, azota göre düzeltilmiş metabolize olabilir enerji, etlik
piliç
Giriş
Ketencik küspesinin % 5 ile % 24 arasında yağ içerdiği ve bunun da yaklaşık %30 `unun
alfa-linolenik asit olduğu bildirilmiştir (Cherian ve ark., 2009; Aziza ve ark., 2010a,b). Bu
yüzden, bu küspenin kanatlı hayvan yemlerinde alfa-linolenik asit kaynağı olarak kullanımına
ilişkin bir potansiyel mevcut gözükmektedir. Bununla beraber, bu küspenin kanatlı hayvan
yemlerinde kullanımı %10 düzeyi ile sınırlandırılmıştır. Buna neden olarak da bu küspede
bulunan glukosinolat ve nişasta tabiatında olmayan polisakkaritler gösterilmektedir ki bunların
besin maddesi sindirilebilirliklerini azaltıp canlı performansı olumsuz etkilediği de bildirilmiştir
(Acamovic ve ark., 1999; Ryhanen ve ark., 2007; Thacker ve Widyaratne, 2012). Etlik piliç
270