George Orwell - 1984

ayrılıyordu. Her sınıflamayı ayrı olarak incelemek daha
kolay olacaktır, ama üç sınıflama için de aynı kurallar
geçerli olduğundan, Yenisöylem'in dilbilgisel özellikleri
A sözdağarcığına ayrılan bölümde ele alınacaktır.
A sözdağarcığı: A sözdağarcığı, yemek, içmek, çalışmak,
giyinmek, merdiveni çıkmak ve merdivenden inmek,
araba sürmek, bahçeyi düzenlemek, yemek pişirmek
gibi, günlük yaşamda gerekli olan sözcüklerden
oluşuyordu. Var olan sözcüklerin nerdeyse tümü -vurmak,
koşmak, köpek, ağaç, şeker, ev, çayır gibi sözcükler-
A sözdağarcığında da vardı; ama günümüz İngilizcesinin
sözdağarcığıyla kıyaslandığında sayıları çok daha az olduğu
gibi, anlamları da çok daha katı bir biçimde tanımlanmıştı.
Tüm belirsizlikler ve anlam ayırtıları giderilmişti.
Bu sınıflamaya giren Yenisöylem sözcükleri, olabildiği
kadarıyla, açık seçik anlaşılan tek bir kavramı dile
getiren kısa, kesin, vurgulu bir sesten oluşuyordu. A sözdağarcığını
edebiyatta ya da siyaset ve felsefe tartışmalarında
kullanmak olanaklı değildi. Genellikle somut nesneleri
ya da bedensel eylemleri belirten basit, dolambaçsız
düşünceleri dile getirmek üzere düzenlenmişti.
Yenisöylem dilbilgisinin iki önemli özelliği vardı.
Bunlardan birincisi, söylenen sözün farklı bölümlerinin
birbirinin yerini alabilmesiydi. Dildeki her sözcük (bu,
ilke olarak, eğer ya da −iken gibi çok soyut sözcükler için
bile geçerliydi) eylem, ad, sıfat ya da belirteç 1 olarak kullanılabiliyordu.
Aynı kökten geldikleri sürece, eylem ile
arasında hiçbir değişkenlik yoktu; bu kural, kendiliğinden,
pek çok eski oluşum biçiminin ortadan kalkmasını
sağlıyordu. Örneğin, Yenisöylem'de düşünce sözcüğü
1. Burada "eylem"i "fiil"in karşılığı olarak,"belirteç"i de "zarf"ın karşılığı olarak
kullandım. (Ç.N.)