George Orwell - 1984

laştıracak herhangi bir biçimde değiştirilip bozulabiliyordu.
Örneğin, düşün, suçdüşün (düşüncesuçu) sözcüğünde
sona, düşünpol (Düşünce Polisi) sözcüğünde ise başa
geliyordu; ikinci sözcük polisi'nin de yalnızca ilk hecesi
kalıyordu. Akışmayı, ses uyumunu sağlamak daha güç
olduğundan, B sözdağarcığındaki kuralsız oluşumlar A
sözdağarcığındakindan daha yaygındı. Örneğin, Gerbak,
Barbak ve Sevbak, Gerçek Bakanlığı, Barış Bakanlığı ve
Sevgi Bakanlığı'nın söylenişlerini kolaylaştıran kısaltılmış
biçimleriydi. B dağarcığındaki tüm sözcüklerin sonekleri
ve kökleri aynı biçimde değişebiliyordu.
B dağarcığındaki sözcüklerin anlamları, bu dilde
yetkinleşmemiş birinin anlayamayacağı kadar inceltilmişti.
Örneğin, Times gazetesinin başyazılarından birindeki
bir tümceyi alalım: Eskidüşünürler İngsos ruhduymaz.
Bunu Eskisöylem'e kestirmeden şöyle aktarabiliriz:
"Düşünceleri Devrim'den önce oluşmuş olanlar, İngiliz
Sosyalizminin ilkelerinin ruhunu tam anlamıyla kavrayamazlar."
Ama bu yeterli bir çeviri değildir. Bir kere,
yukarıda alıntılanan Yenisöylem tümcesini tam anlamıyla
kavrayabilmek için, İngsos'un ne demek olduğunu açık
seçik bilmek gerekir. Ayrıca, bugün hayal bile edilemeyecek,
körü körüne, canı gönülden bir kabulleniş anıştıran
ruhduyum sözcüğünün ya da kötücüllük ve çürümüşlük
kavramlarıyla bütünleşmiş olan eskidüşün sözcüğünün
gerçek gücünü, ancak İngsos'u derinliğine kavramış
biri anlayabilir. Ama eskidüşün gibi bazı Yenisöylem
sözcüklerinin asıl işlevi, anlamları yansıtmaktan çok,
anlamları yok etmekti. Sayıları ister istemez az olan bu
sözcüklerin anlamları, tek bir kapsayıcı terimle bir yığın
sözcüğü içerecek kadar genişletilmiş, böylece pek çok
sözcük geçersiz kılınıp unutulmuştu. Yenisöylem Sözlüğü'nü
hazırlayanların karşısına dikilen en büyük güçlük,
yeni sözcükler uydurmak değil, yeni uydurulan söz-