Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

In de bij dit hoofdstuk behorende bijlagen zijn als casestudies verkenningen
opgenomen van het emissiereductiepotentieel en de kosteneffectiviteit van
verschillende vormen van emissiereductiebeleid. Deze bijlagen vormen de
onderbouwing van de analyse die in paragraaf 4.4 tot en met 4.7 wordt gemaakt.
Vanzelfsprekend kan deze behandeling niet uitputtend zijn, noch in de selectie
van cases, noch in de behandeling per case. De volgende vormen van emissiereductiebeleid
worden in de bijlagen behandeld: trendmatige verhoging van energie-efficiëntie;
ccs; windenergie; biomassa in de energievoorziening; kernenergie;
extra opslag van koolstof door fotosynthese, met name in bossen; en
reductie van antropogene methaanemissies.
4.2 de kringloop van broeikasgassen
In deze paragraaf staan de kringloop van broeikasgassen en de plaats die antropogene
emissies daarin innemen centraal. Dat is van belang om zicht te krijgen op
het relatieve aandeel van verschillende gassen in het geheel en op de relatieve
potentie voor emissiereductie. Er is meer dan alleen co2 uit fossiele brandstof. Als
men ontwikkelingslanden en voormalige landen van de Sovjet-Unie wil betrekken
in het emissiereductiebeleid, zijn grondgebruik en methaanemissie belangrijke
factoren.
4.2.1 verschillende soorten broeikasgassen
emissiereductie als technisch-strategisch vraagstuk
De antropogene verstoring van het klimaat wordt veroorzaakt door een toename
van de concentratie in de atmosfeer van een aantal broeikasgassen, waarvan co2
de belangrijkste, maar niet de enig belangrijke is. Deze gassen verschillen in hun
fysische effecten, met name in de mate waarin ze warmte vasthouden en in hun
verblijftijd in de atmosfeer. Ze kunnen min of meer onder één noemer worden
gebracht door hun effect te ijken aan het effect van co2 (zie tekstbox 4.1). Hoezeer
een bepaald gas in een bepaald jaar bijdraagt aan de klimaatproblematiek wordt
dan bepaald door:
• de nettotoevoeging aan de voorraad van dat gas in de atmosfeer: de emissie
minus de eventuele absorptie of afbraak;
• het opwarmend effect per eenheid van dat gas.
Het totaal aan antropogene broeikasgasemissies wordt geschat op rond de 10,7
gigaton koolstofequivalenten (gtc) per jaar, bestaande uit 8 gtc-equivalenten aan
co2-emissies en 2,7 gtc-equivalenten aan obg’s. Voor het netto-effect is van
belang dat de absorptie mede afhankelijk is van de concentratie in de atmosfeer en
daarmee van de emissie. In het vervolg van deze paragraaf wordt apart ingegaan
op de verstoring van de koolstofkringloop en op de uitstoot van obg’s.
101