Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

emissiereductie als technisch-strategisch vraagstuk
relevant kan zijn. Verbetering van de energie-efficiëntie moet ertoe leiden dat de
band tussen economische groei en groeiende energieconsumptie doorbroken
wordt. Een groot deel van de verbetering van de energie-efficiëntie kan gerealiseerd
worden buiten de sector elektriciteit, namelijk in gebouwen en woningen,
in de industrie en bij voertuigen. Alleen al de verdubbeling van de efficiëntie in
voertuigen geeft ongeveer 1 gtc per jaar reductie in 2050 ten opzichte van bauontwikkeling.
Verbetering van de energie-efficiëntie is, behalve vanwege het potentieel, ook om
andere redenen belangrijk. Zij is een van de meest kosteneffectieve opties. Zij
vermindert de problematiek van energiezekerheid en externe energieafhankelijkheid
(evenzeer als een in omvang gelijkwaardig potentieel aan hernieuwbare
energie zou doen). En ten slotte verlagen efficiëntere voertuigen en apparaten de
drempels voor het toepassen van wat duurdere elektriciteitsproductie op basis
van toepassing van ccs of op basis van hernieuwbare energie: het energieverbruik
maakt dan immers een kleiner deel uit van de gebruikskosten.
Er is eigenlijk maar één probleem met deze emissiereductieroute: ze bestaat uit
een baaierd van de meest uiteenlopende maatregelen, die elk voor zich weinig
overhoop halen, terwijl bovendien het tempo van toepassing lastig te regisseren
is. Voor een snelle verbetering van het mondiaal gemiddelde is het van belang te
letten op vervangings- en uitbreidingsinvesteringen, en vooral te werken in
landen waar de efficiëntie nu nog zeer te wensen overlaat: opkomende economieën
met een hoge groei.
Behalve in het eindverbruik kan een grote efficiëntieslag in de elektriciteitsproductie
in 2050 ten opzichte van het bau-scenario zo’n 1 gtc per jaar opleveren.
Naarmate centrales efficiënter worden, zal de drempel voor elektriciteitsproductie
op basis van zonne-energie en windenergie in de elektriciteitsproductie hoger
worden en de prijsstijging ten gevolge van toepassing van ccs lager. Bovendien
kunnen bij toepassing van de vergassingstechnologie energie-efficiëntie in elektriciteitsproductie
en relatief goedkope ccs goed samengaan.
Bio-energie
Biomassa is goed integreerbaar in het bestaande energiesysteem, vooral nu ook de
toepassing van houthoudende biomassa mogelijk wordt, dankzij onder meer de
vergassingstechnologie. Met deze emissiereductieroute kan behalve in de sector
elektriciteit (met zon, wind en kernenergie als concurrent) ook resultaat worden
behaald in de sector transport. Met cellulosehoudende biomassa (tweede generatie-biomassa)
is niet alleen per eenheid energie een veel sterkere reductie van de
koolstofuitstoot mogelijk, maar is er ook veel minder potentiële concurrentie met
de wereldvoedselproductie.
Technische ontwikkelingen lijken de bio-elektriciteitsopwekking in 5 à 10 jaar en
biobrandstoffen in 10 à 15 jaar concurrerend te maken in veel gebieden in de
wereld, mede onder invloed van de ontwikkeling van de olieprijs. Technologische
137