Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

dorff et al. 2004) leidt de Europese ‘Energy Performance Buildings Directive’ voor de eu-15
(geldig vanaf 2006 voor gebouwen die groter zijn dan 1000 vierkante meter; ook voor gebouwen
zodra ze renovatie ondergaan) tot een zeer kosteneffectieve vorm van mitigatie in de periode tot
2010: een reductie van de uitstoot met zo’n 5 procent plus een nettokostenbesparing op de energiekosten
van 3,7 miljard euro. 11 Breidt men de richtlijn uit naar álle gebouwen (alle nieuwbouw
en verbouwingsprojecten), dan zou op verwarming (isolatie, dubbel glas, betere ketels; exclusief
fuel switch) netto veel meer bespaard kunnen worden: 7,5 miljard euro in 2010, 13 miljard euro in
2015 (het meeste daarvan in zuidelijke en gematigde zones). Dat geeft een reductie van 70 mt in
2010 (= 10%) en 119 mt co2 in 2015. 12 In kantoren zou op de lange termijn zo’n 90 procent besparing
mogelijk zijn op het gebruik van energie voor verwarming. Gebouwen van voor 1973 – 60 procent
van bestand – hebben een potentieel van 30 procent.
3 elektriciteitscentrales: naar een hoger conversierendement
13
De elektriciteitssector heeft een aandeel van ongeveer een derde in het totale
primaire energiegebruik; en dat aandeel groeit. Het aandeel in de mondiale co2emissies
is nu 40 procent en ook dat aandeel groeit in bau verder tot 44 procent
in 203o (iea 2004). Kolen en gas voorzien in bau in driekwart van de groei. De
co2-reductie die haalbaar is door efficiëntieverbetering in centrales is vooral
groot bij kolen; daar valt per eenheid energie de meeste reductie te halen. Welnu,
kolencentrales in ontwikkelingslanden emitteren per kWh 20 procent meer co2
dan in de oeso; de gemiddelde efficiëntie van kolencentrales in 2002 was daar 30
procent (iea 2004) en in de oeso 36 procent.
Verhoging van het gemiddeld rendement van centrales zal hoofdzakelijk z’n
beslag moeten krijgen via vervangings- en uitbreidingsinvesteringen. 14 Van alle
huidige centrales op de wereld is twee derde al meer dan twintig jaar oud; 15
procent is zelfs meer dan veertig jaar oud.
Het rendement van nieuwe kolencentrales kan na 2020 minstens 50 procent
worden (iea 2004). Zo’n rendementsverbetering van 30 procent naar 50 procent
in 2040 zou een daling betekenen van het verlies in centrales van 70 procent naar
50 procent. Dat betekent een co2-reductie per kWh met 40 procent, per jaar 0,8
procent ; dat zou een besparing betekenen op het totale primaire energiegebruik
van ongeveer o,2-0,3 procent per jaar, want de sector elektriciteit gebruikt een
derde van de primaire energie. Dat zou zonder twijfel een significante bijdrage
zijn aan de beoogde energiebesparing van gemiddeld 2 procent per jaar. Toepassing
van wkk in situaties waarin een kosteneffectieve aanwending van de
warmte is te vinden, zou nog eens een forse besparing – in de orde van 20 procent
– op primaire brandstoffen opleveren.
4 nevenbaten en synergie
Verbetering van de energie-efficiëntie is de enige mitigatieoptie die het hele spectrum
van toepassing van fossiele energie dekt (opties als ccs, wind- en zonne-
bijlage 2
2
247