Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

7
306
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
Andere landbouwpraktijken
Minder traditioneel ploegen, meer zogeheten conservation tillage 13 heeft, zo is
gebleken, een belangrijk potentieel. Pacala en Socolow schatten het potentieel op
20-30 gton tot 2050, dat is gemiddeld 0,5-1 gton per jaar.
Gebruik van hout als constructiemateriaal
Hout is een hernieuwbaar materiaal waarvan het gebruik een dubbel effect heeft
op mitigatie. Ten eerste: hoe meer hout in gebruik is, des te meer koolstof er is
opgeslagen. Afvalhout blijkt op stortplaatsen heel traag verteerd te worden, veel
trager dan tot voor kort werd gedacht (Gardner et al. 2002). Wordt afvalhout
verbrand, dan komt de koolstof vrij, maar als die verbranding plaatsvindt in het
kader van de energievoorziening, dan fungeert dat afvalhout als c-neutrale bioenergie.
Ten tweede: hout als materiaal beschikbaar krijgen is zeer veel minder
energie-intensief dan materialen zoals staal, aluminium, cement en dergelijke
(Macqueen et al. 2004; Bowyer et al.). 14 Dit type overwegingen speelt echter in de
bedrijfspraktijk bij de keuze van materialen pas een rol wanneer de koolstofprijs
gaat doorwerken in de prijs van staal, beton, cement en aluminium.
Deze vorm van mitigatie door opslag wijkt in zoverre af van de andere drie
vormen van sinks dat uit volgroeide bossen en plantages een voortdurende
stroom van hout gehaald kan worden.
De totale gemiddelde jaarlijkse sink van deze vier opties kan in 2050 een omvang
bereikt hebben van 2,5-3,0 gtc (Socolow): ruim een derde van de te realiseren
reducties. 15
Kosten van opslag in bos
Tropische bosbouw is een vrij goedkope optie: men schat dat de kosten lopen van
3-35 dollar per ton co2; en dat zónder rekening te houden met de baten van de
houtopbrengst (Sedjo 2001). Indien men erin zou slagen om de handel in emissierechten
uit te breiden tot deze vorm van co2-reductie, dan zal dat zonder twijfel
een sterke stimulans betekenen. Tot dat moment zou eigenlijk voorkomen
moeten worden dat bosgrond benut wordt voor doeleinden met een waarde
onder ‘die’ co2-prijs (Sedjo 2001).
6 het zwakke punt van opslag in bos
Als men deze optie gaat inzetten, dan moet men goed weten waar men aan
begint. De bomen ‘groeien niet tot in de hemel’. Op een gegeven moment is elk
bos volgroeid en is er geen ruimte voor nog meer bossen. Dan is het met deze
optie echt ‘op’, veel meer dan wat als het maximumaantal windmolens of
biomassacentrales (met hun eigen sink in de vorm van plantages) is bereikt.
Windmolens en centrales blijven co2-emissies voorkomen, ook als er geen
enkele meer bij geplaatst kan worden – jaar in jaar uit, zolang ze draaien en tijdig
vervangen worden. En worden ze afgedankt, dan worden de eerder vermeden
emissies niet later alsnog uitgestoten. Is daarentegen het maximale bosareaal
bereikt en zijn de desbetreffende bossen volgroeid, dan nadert de jaarlijkse