Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

5
282
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
genoemde houtachtige gewassen en grassen zeer gunstig is), en die is mede
afhankelijk van de vraag of het om plantages gaat en van de beschikbare conversietechnieken
(Tampier et al. 2004). De ontwikkeling in die richting lijkt binnen
relatief korte tijd opportuun. Dankzij de genoemde technische ontwikkelingen
lijkt bio-elektriciteitsopwekking binnen 5-10 jaar en biobrandstoffen binnen
10-15 jaar concurrerend te kunnen worden in veel gebieden in de wereld, mede
onder invloed van de huidige ontwikkeling van de olieprijs (Faaij 2005). Technologische
ontwikkeling in aanvoerketens over grote afstanden kan de concurrentiepositie
van bio-energie verder verhogen. Bio-energie door vergassing is in eu
en vs op den duur veel goedkoper dan graanethanol.
4 kosten
Biomassaresiduen kosten in oeso-landen minder dan circa 2,5-3 euro per gj.
Voor afval dat de aanbieders kwijt moeten, hoeft weinig tot niets betaald te
worden. Ter vergelijking: in de oeso is de importprijs voor kolen en aardgas
respectievelijk 1,6 euro per gj en 1,5-3 euro per gj. Energiegewassen kosten in
Noord-Amerika en Europa tegenwoordig 3-4 euro per gj. Dat zou kunnen dalen
tot 2-2,5 euro per gj door opbrengststijging, ervaring, verbetering in infrastructuur
en logistiek (Faaij 2005). Zo kosten houtsnippers in Finland, met z’n vele
bosbouw, minder dan 2 euro per gj (na transport van 100 kilometer); in Brazilië
circa 1,5-2 euro per gj (Wijbrans 2004). Voor importen van biomassa op grote
schaal zou een prijs van 3,6 euro per gj realistisch zijn (door een relatief lage
energiedichtheid zijn de transportkosten relatief hoog; na voorbehandeling –
drogen, versnipperen en dergelijke, eventueel vergassen – is langeafstandsvervoer
per schip mogelijk).
Bio-energie in het verkeer
In de sector verkeer is – vooralsnog – het enige serieuze c-neutrale alternatief:
biodiesel, gemaakt van suiker, zetmeel, oliezaden-‘ethanol’ en vooral ethanol. De
co2-reductie zou well-to-wheel 20 tot 50 procent ten opzichte van benzine zijn.
Vooral de productie van ethanol uit suikerriet is in tropische gebieden met goede
grond zeer goed mogelijk, zo is in Brazilië is gebleken. Daar zijn de productiekosten
gestaag gedaald. Ethanol is in Brazilië bijna concurrerend geworden met
benzine 14 (zoveel te meer bij de recent gestegen olieprijzen) en wordt er niet
langer gesubsidieerd. Door betere landbouwtechnieken en het gebruik van residuen
van de rietsuikerproductie door centrales met vergassingstechnologie of
hydrolysetechnieken kunnen de resultaten nog beter worden. Het succes van
Brazilië is herhaalbaar in andere gebieden waar vergelijkbare omstandigheden
gelden.
In gematigde klimaatzones hebben brandstoffen uit zetmeel, graan, suikergewassen
en koolzaad veel minder perspectief. 15 In de vs, Canada of de eu zijn de
productiekosten van conventionele ethanol en biodiesel 2-3 keer zo hoog als de
productiekosten van benzine en diesel, althans bij een olieprijs van 30 dollar per
vat. De technieken zijn rijp, dus deze biobrandstoffen worden pas bij langdurig