Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

vanuit mondiaal en vaak ook vanuit lokaal gezichtspunt te weinig worden gereduceerd.
Kosten- en batenschattingen moeten ruimer worden opgevat dan alleen financieel.
De kosten van klimaatverandering in de vorm van bijvoorbeeld ecologische
veranderingen kunnen immers moeilijk financieel worden gewaardeerd, maar
zijn wel relevant. Daarnaast moeten zulke schattingen ook gedrag incalculeren:
bij aanpassing gaat het om het totaal van de kosten van te ondernemen aanpassingsacties
en de kosten van het accepteren van de restgevolgen. Zowel bij
aanpassing als bij emissiereductie gaat het niet alleen om de totale prijs tot aan de
tijdshorizon, maar ook om de vraag wie in welke landen die kosten moeten
dragen. In beide gevallen is er een zeer breed spectrum van kostenschattingen,
onder meer doordat de horizon waarmee de schattingen gemaakt worden per
studie sterk uiteenloopt (Tol 2005).
3 tijdshorizon
Studies naar de kosten van aanpassing aan een veranderend klimaat zijn moeilijk
vergelijkbaar met studies naar de kosten van emissiereductie, doordat de tijdshorizon
sterk verschilt. Studies naar aanpassing richten zich veelal op de gevolgen
op lange termijn, voor zover die al schatbaar zijn. Studies naar de kosten van
emissiereductie richten zich soms alleen op de Kyoto-periode tot 2012, in andere
gevallen tot hooguit rond 2050. Op die termijn zijn de klimaatveranderingen
nog zo klein dat de schade ervan ondergaat in de ruis. Anderzijds zijn de Kyotokosten
(gemeten per jaar) geen maat voor de kosten van de uiteindelijk gewenste
emissiereductie, omdat de uiteindelijke doelstelling voor emissiereductie in een
post-Kyoto-scenario veel hoger is wanneer stabilisatie van de co2-concentratie
wordt nagestreefd, en omdat de richting waarin kosten zich ontwikkelen onzeker
is (paragraaf 4).
Emissiereductiekosten en aanpassingskosten zijn om nog een andere reden niet
uitwisselbaar. De klimaatverandering is naar de huidige inzichten deels autonoom
(dan wel veroorzaakt door emissies in het verleden) en wordt versterkt
door het huidige emissiesaldo. Dat betekent dat klimaatverandering sowieso
plaats zal vinden en dat emissiereductie vooral het tempo van de verandering
beïnvloedt. 1 Anders gezegd: binnen een afzienbare tijdshorizon (minder dan vijftig
jaar) is aanpassing eenvoudiger dan emissiereductie, omdat aanpassing nog
niet noodzakelijk is, tenzij bewust geanticipeerd wordt op toekomstige veranderingen;
maar op de lange termijn is een vergaande onbalans in de co2-huishouding
van de planeet niet houdbaar, omdat de voorraad broeikasgassen cumuleert.
Reductiebeleid en aanpassingsbeleid anticiperen beide in essentie dus op veranderingen
die ruim na de gangbare beleidshorizon (mogelijk) te verwachten zijn.
Het is evident dat de termijnverschillen emissiereductiekosten en aanpassingskosten
moeilijk vergelijkbaar maken. Maar dat neemt niet weg dat erover moet en
kan worden nagedacht. Als er een tijd komt dat de aanpassingskosten van de
bijlage 1
1
239