Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

onvoldoende van de grond, doordat het verdelingsvraagstuk van de emissierechten niet zo eenvoudig oplosbaar is. Met de emissiehandel, Joint Implementation (ji) en het Clean Development Mechanism (cdm) zijn pragmatische instrumenten gecreëerd die erkennen dat ook de landen die onder Kyoto geen verplichtingen hebben, kunnen bijdragen aan de probleemoplossing. Binnen de Kyoto-onderhandelingen trad de eu op als blok met een doelstelling van –8 procent ten opzichte van 1990. In dat jaar hadden Duitsland en het Verenigd Koninkrijk een hoog emissieniveau, dankzij de hereniging, respectievelijk het stoken van steenkool. De resulterende emissieruimte is binnen de eu over landen verdeeld. laat zien dat verschillende Zuid-Europese landen (Griekenland, Portugal en Spanje) aanzienlijke ruimte voor economische groei toegewezen hebben gekregen in een mate die, indien op mondiale schaal toegepast ten behoeve van ontwikkelingslanden, niet tot een houdbare toekomst zou leiden. Tabel 2.2 Emissiereductiedoelstellingen voor 2008-2012 onder het Kyoto-protocol en eu burden sharing (in procenten ten opzichte van 1990) Oostenrijk –13 België –7,5 Denemarken –21 Finland 0 Frankrijk 0 Duitsland –21 Griekenland 25 Ierland 13 Bron: wrr 2.4.2 de positie van de eu probleeminventarisatie en beleid Italië –6,5 Luxemburg –28 Nederland –6 Portugal 27 Spanje 15 Zweden 4 Verenigd Koninkrijk –12,5 EU-15 –8 Doelen In richtinggevende zin heeft de eu een duidelijk standpunt, dat overigens wel geleidelijk verschuift onder invloed van de ontwikkelingen in kennis en internationale verhoudingen. Op de 1939ste vergadering over milieu in Luxemburg (1996) oordeelde de Raad van ministers van de eu: “Given the serious risk of such an increase and particularly the very high rate of change, the Council believes that global average temperatures should not exceed 2 degrees above pre-industrial level and that therefore concentration levels lower than 550 ppm co2 should guide global limitation and reduction efforts.” Deze opinie over wat dringend wenselijk is, is gebaseerd op de risico’s van een temperatuurstijging van meer dan 2 °C. Volgens recente inzichten is voor dit doel waarschijnlijk een lagere concentratie nodig (Levin en Pershing 2006). Er wordt 55
56 klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme in het eu-standpunt geen afweging gemaakt tussen de wens en de inspanning die nodig is om de wens in vervulling te doen gaan. Het ontbreekt aan proportionaliteit tussen enerzijds het risico dat aanleiding is een beroep te doen op het voorzorgsbeginsel en anderzijds de inspanningen die nodig zijn om het risico te verminderen. De Europese Commissie heeft echter wel aangegeven die proportionaliteit wenselijk te vinden (Europese Commissie 2000). Aan beide kanten (risico en kosten) zijn enige kanttekeningen te maken. Voor de risico’s verwees de Raad van ministers van de eu naar het Second Assessment van het ipcc als meest complete en gezaghebbende bron. Inmiddels is er het Third Assessment Report (ipcc 2001), waarvan we aannemen dat het meer gezaghebbend is dan het tweede. Het tar somt een groot aantal te verwachten effecten op van klimaatverandering en presenteert aanpassing nadrukkelijk als complementaire activiteit naast emissiereductie. Deze conclusie wordt getrokken, hoewel de effecten mondiaal zeer divers zijn en er geen beeld gevormd wordt van de kosten van aanpassing. Er wordt alleen gekeken naar de mate van waarschijnlijkheid van de te verwachten effecten, maar die effecten worden niet gewaardeerd. Overstromingen door regenval en zeespiegelstijging worden door het ipcc aangewezen als de meest directe risico’s voor de mens. Niet alle effecten zijn negatief en bovendien zijn ze regiospecifiek. Een paar graden temperatuurstijging zal de landbouwproductie op gematigde breedtegraden ten goede komen, maar bij verdere temperatuurstijgingen zouden de effecten van hitte en droogte die stijging teniet kunnen doen. Al met al lijkt de voorkeur van de eu voor een maximumtemperatuurstijging van 2 °C vooral ingegeven door de onzekerheid over van potentiële effecten bij een temperatuurstijging van meer dan een paar graden (zie bijvoorbeeld wgbu 2003). De kosten van emissiereductiebeleid ter realisering van de 2 °C-doelstelling konden in 1996 niet en kunnen ook nu nog nauwelijks worden geschat (wel zijn inschattingen over een kortere termijn mogelijk). Het is aannemelijk dat de eu- Raad van ministers zich daar met behulp van het ipcc-rapport wel een voorstelling van heeft gemaakt. Zeker in het licht van de huidige kennis is het de vraag of die voorstelling adequaat was. De eu stelde dat “the ipcc considers that significant reductions in greenhouse gas emissions are technically possible, and can be economically feasible. It also notes that significant ‘no-regrets’ opportunities are available.” vrom-raad en aer (2004) stellen daarentegen dat een energietransitie nodig is om de energievoorziening duurzaam te maken, waarvoor langdurige investeringen noodzakelijk zijn om op termijn tot een acceptabele prijs-prestatieverhouding te komen. Ook in Brussel leeft inmiddels die gedachte (Europese Commissie 2005). Verder stelde de Raad van ministers dat “on the basis of the latest reports by Member States, the Community is on course to return its co2 emissions to 1990 levels by the year 2000, but at the same time recognizes that further efforts will be necessary to achieve the stabilization objective.” Over de rol van ontwikkelingslanden wordt opgemerkt dat “global efforts require global responses and full participation of all Parties. This has to be based on a closer partnership between developed and developing countries: besides the strengthe
Page 1 and 2:
Klimaatstrategie - W E T E N S C H
Page 3 and 4:
De Wetenschappelijke Raad voor het
Page 5: Omslagfoto: © Corbis Omslagontwerp
Page 9 and 10: 8 klimaatstrategie - tussen ambitie
Page 11 and 12: 10 klimaatstrategie - tussen ambiti
Page 17: 16 klimaatstrategie - tussen ambiti
Page 55: 54 klimaatstrategie - tussen ambiti
Page 101 and 102: 100 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 107 and 108:
106 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235:
Page 239 and 240:
1 238 klimaatstrategie - tussen amb
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
10 332 klimaatstrategie - tussen am
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
show all

Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?