Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

Het is niet te voorzien of een afkalvend maatschappelijk draagvlak opnieuw zal
leiden tot een bestuurlijke stagnatie die de uitvoering van de plannen in het kader
van Ruimte voor de rivier negatief zal beïnvloeden. Het feit dat een voorziening
is getroffen om de veiligheid ten aanzien van overstromingen periodiek te evalueren,
kan ertoe bijdragen dat het thema prominenter op de agenda blijft staan dan
in het verleden het geval is geweest. Dat kan er in ieder geval toe bijdragen dat de
benodigde financiële ruimte wordt begroot en dat de huidige plannen daadwerkelijk
ten uitvoer worden gebracht. Ten opzichte van de kosten van het kwalitatief
waterbeheer zijn de kosten van het kwantitatief waterbeheer bescheiden. Het
betekent ook dat de noodzakelijke ruimtelijke reserveringen worden gedaan. Het
feit dat het thema van overstromingsveiligheid prominenter op de politieke
agenda staat, kan ook de maatschappelijke belangstelling voor het thema aanwakkeren.
In het licht van de klimaatverandering en de daarvan te verwachten intensivering
van de watercyclus gaan de ambities van de planologische kernbeslissing niet ver
genoeg. Dat betekent dat de eventueel benodigde natte reserveringen van ruimte
voor verdergaande maatregelen momenteel niet in voorbereiding zijn.
De gevolgen van klimaatverandering doen een beroep op het bestuur om het
risico van grote wateroverlast door extreme afvoeren van de grote rivieren in te
dammen. De voorbereiding van een planologische kernbeslissing Ruimte voor de
rivier is in dat licht niet meer dan een eerste stap. Er wordt niet meer beoogd dan
de veiligheidssituatie aan te passen aan de huidige normen. De verwachting is dat
deze normen bij het optreden van klimaatverandering tekort zullen schieten.
Verdergaande stappen zullen dus noodzakelijk zijn. Een door het rijk genomen
planologische kernbeslissing biedt momenteel de hoogst mogelijke garantie voor
de verankering van ruimtelijke claims voor de waterhuishouding. Het toekomstperspectief
klinkt echter onvoldoende door. De ambitie om aan de huidige norm
te voldoen is, gezien de klimaatverandering, te laag. Daardoor sluit de termijn
waarop de beslissing zich richt niet aan bij de termijn waarover de gevolgen van
de beslissing zich zullen doen voelen. Door de beslissing zal niet alleen ruimte
voor de rivier worden geclaimd. De ruimte die niet geclaimd wordt staat op
grond van deze beslissing open voor andere dan blauwe bestemmingen. In de
toekomst zal het ongedaan maken van dan gerealiseerde rode bestemmingen
buitengewoon kostbaar zijn. Door het nemen van een planologische kernbeslissing
legt het rijk zich voor langere tijd vast. Het zal niet eenvoudig zijn om een
volgende grote beslissing voor hetzelfde gebied voor te bereiden waarin in feite
dezelfde problematiek aan de orde is.
3.4.3 bestuurlijke afstemming op internationaal niveau
aanpassing aan een veranderend klimaat
De basis voor internationale afstemming vormt de Europese Kaderrichtlijn
Water (2000/60/eg). Deze richtlijn is vooral gericht op milieudoelstellingen op
het gebied van waterkwaliteit en duurzaam waterbeheer en nauwelijks op het
afzwakken van de gevolgen van overstromingen. Het beheersinstrument is hier
het (internationale) Stroomgebiedbeheersplan. Het kwantitatieve waterbeheer
91