Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

7
302
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
bijlage 7: extra opslag van koolstof door
fotosynthese, met name in bossen
1 inleiding
Opslag door fotosynthese is een verzameling van een viertal mitigatieopties:
• het tegengaan van ontbossing;
• het planten van nieuw bos;
• het gebruik van hout als constructiemateriaal;
• het bevorderen van akkerbouw zonder ploegen.
Drie van de opties hebben te maken met bos. Bossen zijn een opslagplaats van
koolstof, 1 ze vormen het grootste deel van de terrestrial sink (zie paragraaf 4.3).
Bomen halen de koolstof die ze voor hun groei nodig hebben uit de lucht.
Volgroeide bomen nemen per saldo geen koolstof meer op. Bij het sterven of
kappen van bomen gaat het omgekeerd: de opgeslagen koolstof komt vroeg of laat
door vertering of verbranding in de atmosfeer terecht. Zolang de opengevallen
plaats in het bos weer wordt bezet door nieuwe bomen, blijft uiteindelijk de
opgeslagen hoeveelheid koolstof gelijk. Neemt de hoeveelheid bos toe, dan wordt
per saldo meer koolstof onttrokken aan de atmosfeer. Neemt de hoeveelheid bos
af, dan komt er extra koolstof in de atmosfeer.
2 omvang van ontbossing
Het valt niet mee hier een scherp beeld van te krijgen. Over het algemeen wordt
uit de publicaties over dit onderwerp niet helder of men alleen doelt op effecten
van ontbossing of op alle effecten van land use change; of men dan doelt op de
mondiale ontbossing of alleen in de tropen en of het daarbij gaat om het saldo
(netto-ontbossing na aftrek van herbebossing; en als het opgegeven cijfer een
saldo betreft: of men dan alleen de herbebossing in het Zuiden ervan aftrekt of
ook die in het Noorden; ook wordt vaak niet aangegeven hoeveel de herbebossing
bedraagt, enzovoort).
Doorgaans wordt gesteld dat ontbossing een c-emissie met zich meebrengt van 1-
2 gtc per jaar; ook 1,6 gtc komt men vaak tegen, terwijl recent satellietonderzoek
duidt op 0,9 gtc. Volgens de meest recente rapportage, van de fao (december
2005), leidt de mondiale ontbossing – na aftrek van herbebossing in Noord en in
Zuid – tot een emissie van 1,1 gtc. Uit de daarbij gepresenteerde grafieken valt af
te leiden dat de ontbossing in de tropen, inclusief plantages en herbebossing, een
emissie geeft van rond de 1,3 gtc per jaar, en bruto van 1,5-1,6 gtc (fao 2005). 2
Dat is zo’n 20 procent van alle co2-emissies.