Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

122
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
dalen van 80 procent naar zo’n 40 procent in 2050, in plaats van te stijgen naar
82 procent in 2030, zoals in de bau-ontwikkeling lijkt te gebeuren. Dat was
nodig om in de komende decennia een mondiaal emissietraject te realiseren dat
hoort bij de 2 °C-doelstelling van de eu. In het doel voor de energiemix was al een
daling van energie-intensiteit verondersteld.
Uit het voorgaande volgt onmiddellijk dat het aandeel van koolstofneutrale energie
in het energiegebruik dan zou moeten stijgen van de huidige 20 procent naar
60 procent in 2050 in plaats van de in bau-scenario’s verwachte daling. Deze
stijging in het aandeel moet gerealiseerd worden bij een sterk groeiend elektriciteitsverbruik.
De vraag is hoe: via welke combinatie van moderne hernieuwbare
energie, kernenergie en schone fossiele energie?
In bau-ontwikkeling geen groei van het aandeel koolstofneutrale energie
Juist de groei in het verbruik zorgt volgens het iea in bau-modellen voor de
daling van het aandeel koolstofneutraal. De huidige 20 procent koolstofneutraal
valt uiteen in 6,7 procent kernenergie en 13,5 procent hernieuwbaar. Het iea
verwacht dat de productie van kernenergie weliswaar zal groeien in kWh, maar
niet in marktaandeel. Dat aandeel gaat dalen van 6,7 procent naar 4,6 procent in
2030, doordat diverse landen afgeschreven centrales niet zullen vervangen.
Voorts verwacht het iea dat het aandeel van hernieuwbare energie de komende
decennia blijft steken op 13,5 procent. Die stabilisatie is het saldo van de volgende
verschuivingen:
• Traditionele biomassa daalt van 7,3 procent naar 5,6 procent in 2030.
• Moderne biomassa groeit van 3,4 procent tot 4,1 procent in 2030.
• Zon en wind verdrievoudigen tezamen van 0,5 procent tot 1,6 procent, dankzij
een groei met 5,7 procent per jaar. Als dit tempo wordt volgehouden, geeft dat
tot 2030 een groei met bijna 400 procent te zien, maar vanuit een minimale
basis, zodat het aandeel in de groeiende energiemarkt maar weinig toeneemt.
• Waterkracht stabiliseert op 2,2 procent. Wel groeit het volume flink met 62
procent, met name in ontwikkelingslanden, maar dat is net genoeg om de
groei van het energiegebruik bij te houden. Het aantal mogelijkheden voor
grootschalige projecten neemt snel af.
Samen groeien de nieuwe hernieuwbare bronnen (moderne biomassa, zon en
wind) dankzij overheidssteun tot 2030, ondanks de verdubbeling in volume, dus
slechts van een aandeel van 4 procent in 2002 naar een aandeel van 5,7 procent in
2030.
Dat de iea-scenario’s weinig hoop geven, is niet verbazingwekkend. Substantiële
overschakeling op koolstofneutrale energiedragers is voor energiebedrijven
weinig aantrekkelijk. Zij moeten zorgvuldig omgaan met geïnvesteerd kapitaal,
en moeten betrouwbaarheid van techniek en aanvoer vooropstellen. Ze halen,
kortom, liever niet te veel overhoop. Ook kunnen zij de energiekosten niet uit de
pas laten lopen met die van de concurrenten.