Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

De drie beleidssporen van een zo effectief mogelijke klimaatstrategie zijn
geschetst in figuur 6.1: aanpassing, emissiereductie en wereldwijde coördinatie.
Deze figuur brengt de hoofdstukken 3, 4 en 5 samen en vermeldt de hoofdelementen
die daar zijn behandeld. De belangrijkste signalen en beleidsaanbevelingen
zullen hierna worden vermeld en in een context worden geplaatst. Daarbij
geldt dat sommige aanbevelingen ingaan op de vraag wat er moet gebeuren en
andere op de vraag hoe dat moet gebeuren. Die splitsing is nodig, omdat de watvraag
steeds mondiaal is, terwijl de hoe-vraag ingaat op de Nederlandse en Europese
opstelling.
De raad ziet de tien hierna volgende beleidsaanbevelingen als een evenwichtige
inzet voor een strategische heroriëntatie van een zowel realistisch als ambitieus
klimaatbeleid.
6.2 een hoge prioriteit voor aanpassing
een nederlandse en europese klimaatstrategie
Redenen voor een hoge prioriteit
Aanpassing aan een veranderend klimaat in Nederland is om vier redenen van
groot belang.
Ten eerste: ook wanneer mondiaal een succesvol emissiereductiebeleid wordt
gevoerd, zal het klimaat in de komende eeuw veranderen (zie hoofdstuk 2). De
benodigde aanpassing aan die klimaatverandering is in theorie afhankelijk van de
mondiale emissiereductie-inspanning. In de praktijk is een afweging tussen
nationale aanpassingen aan klimaatverandering en mondiale emissiereductie van
broeikasgasemissies nauwelijks mogelijk. Overigens is het klimaat nooit stabiel
geweest. Emissiereductie is vooralsnog niet gericht op het stabiliseren van het
klimaat, maar op het vertragen van het veranderingstempo. Aanpassing is vaak
verstandig en kan kosteneffectief zijn.
De tweede reden voor een hoge prioriteit voor aanpassing ligt in de vooralsnog
geringe geloofwaardigheid van gecoördineerde emissiereductie op wereldvlak.
De hoofdstukken 2 en 4 hebben laten zien dat mondiaal een aanzienlijke emissiereductie-inspanning
is vereist om de wenselijke afzwakking van de te verwachten
klimaatverandering te realiseren. Een optelsom van de potentie van
bestaande technieken en mogelijkheden laat zien dat deze emissiereductie waarschijnlijk
technisch mogelijk is. Het huidige vermogen van de wereldgemeenschap
om gecoördineerd dit klimaatbeleid te verwezenlijken, blijkt echter
volstrekt onvoldoende te zijn. De raad schat de kans dat de door de eu gekozen 2
°C-doelstelling zal worden gerealiseerd niet hoog in, maar is ook van mening dat
Nederland noch Europa zich daarbij moet neerleggen. Bovendien bestaat de
mogelijkheid dat signalen van klimaatverandering bij meer landen tot verandering
van preferenties leiden, hetgeen de kansen kan doen keren. Toch bestaat er
een significant risico dat het coördinatievermogen ondanks inspanningen uitein-
201