Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

Synergie en co-benefits
Het koesteren en doen toenemen van bos biedt twee mogelijkheden voor duurzame
substitutie van fossiele energie. Ten eerste vervangt hout als constructiemateriaal
andere materialen zoals beton, plastics, staal, aluminium enzovoort,
voor de fabricage waarvan relatief veel fossiele energie nodig is. Ten tweede
zullen hout van plantages en houtafval van onder meer bosbouw de belangrijkste
leveranciers zijn voor bio-energie (zie bijlage 5).
Als ontbossing wordt tegengegaan, helpt dat landschappelijke waarden te behouden,
alsmede de vele andere ecologische diensten die het tropisch woud vervult.
Tekstbox 4.7 Gevoeligheid van het emissiesaldo voor bosbouw
De jaarlijkse absorptie van koolstof op het land is mondiaal 60 gtc per jaar (bij een totaal reservoir
van 600 gtc in vegetatie en 1600 gtc in de bodem). Door herbebossing, verdichten van bos,
gebruik van hout in duurzame producten en minder ploegen zou de absorptie verhoogd kunnen
worden. Een verhoging van de jaarlijkse absorptie met bijvoorbeeld 2 procent zou een extra jaarlijkse
opname van 1,2 gtc opleveren. Dat is 35 procent van de 3,3 gtc die nu jaarlijks in de atmosfeer
accumuleert. Om via fossiele emissiereductie een gelijk effect te bereiken zou het niveau van
co2-emissies mondiaal 35 procent lager moeten komen te liggen.
4.6.2 potentie van de route
emissiereductie als technisch-strategisch vraagstuk
Emissiereductie door natuurlijke koolstofopslag kan langs vier wegen: minder ontbossing,
herbebossing, bevordering van hout als materiaal en veranderingen in de
akkerbouw. In totaal kan daarmee in 2050 2 à 3 gtc per jaar worden vastgelegd.
Tropische bosbouw is een vrij goedkope optie: hij kost tussen 3 en 35 dollar per ton
co2, exclusief de baten van de houtopbrengst. De vormgeving van het Kyoto-protocol
biedt echter geen prikkel om dit potentieel te realiseren, omdat de handel in
emissierechten deze vorm van co2-reductie uitsluit (overigens niet zonder redenen).
De vier wegen van natuurlijke koolstofopslag worden hieronder toegelicht.
(1) Afremmen van ontbossing
Deskundigen achten het mogelijk de vertraging in de ontbossing in een stroomversnelling
te brengen, zodanig dat rond 2050 het proces geheel tot staan is
gebracht. De emissie zou daardoor in 2050 0,5 gtc per jaar lager uitkomen dan in
een bau-scenario.
(2) Aangroei van bos qua areaal en dichtheid
Het gaat hierbij om herbebossing van kapvlaktes, aanleg van nieuwe bossen op
bijvoorbeeld vrijkomende landbouwgrond elders, beter bosbeheer (regeneratie,
meer bomen per hectare, minder afval bij houtkap), agroforestry, plantages en
ruimte voor natuurlijke aanwas. Voor de komende decennia is er nog veel grond
die voor weinig anders geschikt is dan voor bos, hetgeen rond 2050 een bijdrage
zou kunnen leveren van 1 à 1,5 gtc per jaar.
131