Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

emissiereductie als technisch-strategisch vraagstuk
bijdragen aan een beoogde halvering van emissies ten opzichte van bauontwikkeling
(bijlage 3). De r&d-kosten van ccs zijn gering ten opzichte van
de investeringskosten.
Van deze beide opties – die overigens naast elkaar tegelijk benut kunnen worden
– is ccs de optie met het grootste potentieel. 30 De belangrijkste reden daarvoor
is dat ccs combineerbaar is met vergassingstechnologie (zie hierna) en in
die combinatie het onvermijdelijke grootschalige gebruik van kolen co2-neutraal
kan maken. Toepassing van ccs in combinatie met kolen vraagt extra voorzieningen
en brengt extra kosten met zich mee, maar is niettemin relatief goedkoop in
vergelijking met vele andere emissiereductieopties. Daarmee wordt aan alle randvoorwaarden
van de vorige subparagrafen voldaan: kolen, elektriciteit en (mits
in combinatie met cdm – zie het volgende hoofdstuk) ontwikkelingslanden.
Vergassingstechnologie is om meerdere redenen een aantrekkelijke technologie:
zij levert een nieuwe en efficiënte techniek voor productie van elektriciteit, baant
een weg voor het maken van transportbrandstoffen (ft-diesel of dimethylether,
dme) en waterstof (later deze eeuw), en maakt grootschalig gebruik mogelijk van
allerlei soorten biomassa (ook houtachtige) voor de productie van elektriciteit en
biobrandstoffen.
Behalve de combineerbaarheid met vergassingstechnologie heeft ccs nog twee
andere voordelen. Omdat het een end-of-pipe-oplossing is, is ccs compatibel
met het bestaande energiesysteem. Dat is een belangrijk voordeel ten opzichte
van bijvoorbeeld waterstof, dat een uitgebreide nieuwe infrastructuur vereist.
Die compatibiliteit maakt het mogelijk ccs relatief snel te implementeren. Om
dezelfde reden maakt ccs het mogelijk netto co2 uit de atmosfeer te verwijderen,
indien het wordt toegepast in combinatie met grootschalige vergassing van
biomassa; geen andere emissiereductieoptie biedt die mogelijkheid. Een vroegtijdige
ontwikkeling van ccs kan daarmee gezien worden als een vorm van risicoreductie,
omdat zij desgewenst de mogelijkheid biedt voor versnelde beperking
van co2-concentratie.
Het belangrijkste bezwaar van ccs is dat weliswaar met alle afzonderlijke schakels
van de technologie ervaring is opgedaan, maar dat er nog geen ervaring is
met grootschalige toepassing ervan. Het lijkt verstandig de komende jaren met
ccs verdere ervaring op te doen met name bij Enhanced Oil Recovery (Senior et
al. 2004; Gielen en Podansky 2004; ciab/iea 2005), een techniek die zichzelf
ook zonder klimaatprobleem terugbetaalt uit de energieopbrengst. Intussen zou
men bij het ontwerp van elke nieuwe centrale ruimte moeten laten voor latere
toepassing van ccs (vooral bij basiscentrales). Tussen 2015 en 2020 zou men dan
kunnen starten met de toepassing van ccs als echte emissiereductiestrategie,
aanvankelijk vooral in Noord-Amerika, Australië en delen van Europa; vanaf
2025-2050 ook in landen als India en China.
127