Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

126
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
cycle moet worden losgelaten (mit 2003). Hoe deze afweging van ongelijksoortige
argumenten voor Nederland gemaakt moet worden, is een politieke vraag.
Opmerkelijk is wel dat de bezwaren tegen kernenergie vooral met grensoverschrijdende
externe effecten van doen hebben, zodat Nederland zijn keuzen niet
zozeer in eigen land als wel vooral in het buitenland zou moeten verdedigen en
uitdragen: het risico van reactorveiligheid is grensoverschrijdend en de risico’s
van afvalopslag, proliferatie en terrorisme zijn in zich ontwikkelende, vaak instabiele
landen gemiddeld groter dan in Nederland. Voor emissiereductie en veiligheid
zijn derhalve het Europese en mondiale beleid inzake kernenergie relevant,
niet het Nederlandse.
De raad acht het vrijwel uitgesloten dat een groei van kernenergie gerealiseerd
zou kunnen worden die het mondiale aandeel in de buurt brengt van de
genoemde 30 procent. Daarvoor zijn er te veel obstakels, zoals het huidige
beperkte draagvlak voor kernenergie (niet in alle landen), de hoge initiële investeringen
en bijgevolg lange terugverdientijd, de geringe bereidheid van private
investeerders en ontbrekende kennis, en niet in de laatste plaats de bouwtijd van
een centrale.
Conclusie: de voor de 2 °C-doelstelling benodigde emissiereductie is waarschijnlijk
evenmin op tijd realiseerbaar door de combinatie van efficiëntieverbetering,
moderne hernieuwbare energie en kernenergie.
Een bijdrage van schone fossiele energie
Hiervoor is duidelijk geworden dat het onverantwoord is te veronderstellen dat
het gebruik van fossiele energie voldoende kan worden teruggedrongen om de
2 °C-doelstelling van de eu te realiseren. Het gebruik van fossiele energie zou
minder hoeven teruglopen indien die energie minder co2 zou produceren. De
nadruk moet daarbij zoals gezegd liggen bij de elektriciteitsproductie en bij de
ontwikkelingslanden. De twee belangrijkste opties voor schonere fossiele energie
zijn:
• Kolen vervangen door gas of andere brandstof Indien van de door het iea
verwachte nieuwe kolencentrales met een capaciteit van 1400 gw de helft
alsnog gascentrale zou worden, dan levert dat een reductie van 0,5 gtc in 2054
op. 29 Deze optie heeft zijn beperkingen. De gasreserves zijn eindig, geïmporteerd
gas is doorgaans duurder dan binnenlands gewonnen kolen en de afhankelijkheid
van import is ook politiek onaantrekkelijk. In landen als de vs,
China, India, Australië, Rusland, Indonesië, Zuid-Afrika en Oekraïne is emissiereductiebeleid
bovenal beleid voor schone fossiele energie. Daarnaast zou
men het bijmengen van biomassa (bijlage 5) in daarvoor geschikt gemaakte
kolencentrales kunnen rekenen tot schonere fossiele energie.
• Afvang en opslag van co2: carbon capture and storage (ccs) De co2 die bij
gebruik van fossiele energie onvermijdelijk wordt gevormd, wordt onder de
grond opgeborgen, zodat er geen bijdrage meer is aan het broeikaseffect. Via
ccs zou in 2030 ongeveer 1,2 gtc, en in 2050 ruim 2 gtc per jaar aan emissiereductie
realiseerbaar zijn. Daarmee zou ccs tot 2050 zo’n 30 procent kunnen