Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

indekken tegen mogelijke toekomstige schade zal juist de risicopremie aftrekken van het risicovrije disconto. De risicopremie wordt dan een verzekeringspremie. 5 Een laag disconto verleidt tot het vroegtijdig nemen van kosten, waardoor de verdeling tussen generaties via de keuze van het disconto kan worden beïnvloed. Een laag disconto geeft dus verdelingspreferenties weer, maar brengt ook risico’s van niet-renderende investeringen met zich mee, doordat het disconto niet meer kan worden gebruikt om aantrekkelijke van minder aantrekkelijke investeringen te onderscheiden. Toekomstige generaties zijn beter af met een in hun ogen renderende investering ter waarde van 1 euro dan met een grotere, maar in hun ogen niet renderende investering. Renderende investeringen helpen immers om toekomstige kosten te dragen. Maar ze zijn slechter af met in het geheel geen investering. In het rapport Generatiebewust beleid (wrr 1999) heeft de raad uiteengezet dat er geen eenduidige criteria zijn voor een rechtvaardige lastenverdeling tussen huidige en toekomstige generaties. Kort gezegd komt dit doordat aanvaarde rechtvaardigheidsbeginselen zoals ‘gelijke monniken, gelijke kappen’ niet van toepassing zijn, omdat de monniken niet gelijk zijn. De situatie van toekomstige generaties verschilt in te veel opzichten van die van de huidige (welvaartsniveau, ontwikkelingskansen, enzovoort). Daar komt nog bij dat we ook de preferenties van toekomstige generaties niet kennen. Die preferenties kunnen afwijken van de onze, zodat naast de rechtvaardigheid en doelmatigheid van de verdeling ook de verdeling zelf onduidelijk is. De derde factor is de relatieve prioriteit van toekomstige belangen. Hier gaat het om (veronderstelde) preferenties van toekomstige generaties. Omdat die verwoord worden door leden van huidige generaties, kan men dit ook zien als het verdelingsvraagstuk in een ander jasje. Er is niet noodzakelijk een universeel disconto dat overal op van toepassing is. 6 Bij de vaststelling van het disconto is de causaliteitsrichting essentieel: de voorkeur volgt niet uit het disconto, maar het disconto volgt uit de voorkeur. Dit geldt a fortiori op de lange termijn en bij onzekerheid. Het disconto is als revealed preference af te leiden uit de prijs die men bereid is te betalen voor een mogelijke schade op de lange termijn. Alleen door de vragen naar verwacht rendement en mate van risicoaversie, naar een rechtvaardige intergenerationele verdeling en naar veranderende waarderingen apart te beantwoorden kan tot een verstandige beleidskeuze worden gekomen. Wie zulke keuzen onderbouwt met modellen die discontovoeten bevatten welke een amendering zijn op het marktdisconto, volgt een cirkelredenering: de modeluitkomst volgt immers rechtstreeks uit het gekozen disconto dat op zijn beurt de voorkeuren van de onderzoeker weerspiegelt. Het zijn de huidige deelnemers aan de beleidsdiscussies die hun voorkeuren via het instrument van het disconto projecteren op toekomstige generaties. Discontovoeten (en meer in het algemeen modelparameters) kunnen dus worden gebruikt om preferenties van de onderzoeker in de analyse in te brengen. bijlage 1 1 241
1 242 klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme geraadpleegde literatuur Bergh, J.C.J.M. van den (2004) Optimal climate policy is a utopia: from quantitative to qualitative cost-benefit analysis, Ecological economics 48: 385-393. Tol, R. (2005) The marginal damage costs of carbon dioxide emissions: an assessment of the uncertainties, Energy Policy 33: 2064-2074. Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (1999) Generatiebewust beleid, Rapporten aan de regering nr. 55, Den Haag: Sdu Uitgevers. wstb (Water Science and Technology Board) (2004) Valuing Ecosystem Services: Toward Better Environmental Decision-Making, Washington, DC: The National Academies Press.
Page 1 and 2:
Klimaatstrategie - W E T E N S C H
Page 3 and 4:
De Wetenschappelijke Raad voor het
Page 5:
Omslagfoto: © Corbis Omslagontwerp
Page 9 and 10:
8 klimaatstrategie - tussen ambitie
Page 11 and 12:
10 klimaatstrategie - tussen ambiti
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
100 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192: 190 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 235: 234 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 239 and 240: 1 238 klimaatstrategie - tussen amb
Page 241: 1 240 klimaatstrategie - tussen amb
Page 293 and 294:
6 292 klimaatstrategie - tussen amb
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
10 332 klimaatstrategie - tussen am
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
show all

Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?