Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...
Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...
Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
emissiereductie als technisch-strategisch vraagstuk<br />
2000-2010: 3,5 proc<strong>en</strong>t, met name door het herstel van het Oostblok; voor 2020-<br />
2030: 2,6 proc<strong>en</strong>t. De groei is vooral hoog in Zuid <strong>en</strong> Oost. Kom<strong>en</strong>de dec<strong>en</strong>nia:<br />
(a) de groei van bevolking wordt mondiaal geleidelijk minder; (b) de inkom<strong>en</strong>sgroei<br />
per hoofd bedraagt circa 2 proc<strong>en</strong>t. De vergrijzing beperkt de inkom<strong>en</strong>sgroei<br />
per hoofd in de oeso.<br />
7 De World Energy Assessm<strong>en</strong>t (Goldemberg 2000: 13) verwacht t<strong>en</strong> gevolge van<br />
structuurverandering<strong>en</strong> in de economie e<strong>en</strong> effect van –0,5 proc<strong>en</strong>t per jaar voor<br />
industriële land<strong>en</strong> <strong>en</strong> overgangseconomieën in Oost-Europa.<br />
8 De literatuur geeft voor de jaarlijkse daling van de <strong>en</strong>ergie-int<strong>en</strong>siteit meer lagere<br />
(–1,2/–1,3%) dan hogere voorspelling<strong>en</strong>. weto-bau (European Union 2003a):<br />
voor 2000-2030: –1,2 proc<strong>en</strong>t in de oeso teg<strong>en</strong> –1,6 proc<strong>en</strong>t in de periode 1990-<br />
2000. Voor Azië verwacht m<strong>en</strong> tot 2030 gemiddeld –1,5 proc<strong>en</strong>t, in cis/cee<br />
(Commonwealth of Indep<strong>en</strong>d<strong>en</strong>t States, C<strong>en</strong>tral and Eastern Europe) –1,4<br />
proc<strong>en</strong>t <strong>en</strong> in Latijns-Amerika –0,8 proc<strong>en</strong>t. In Afrika is de daling het laagst.<br />
Rond 2030 zal <strong>en</strong>ergie-int<strong>en</strong>siteit in <strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de oeso bijna gelijk zijn (maar in<br />
transitieland<strong>en</strong> nog bijna tweemaal zo hoog). In Nederland is de <strong>en</strong>ergie-int<strong>en</strong>siteit<br />
van de economie de laatste ti<strong>en</strong> jaar met 1,3-1,4 proc<strong>en</strong>t per jaar gedaald,<br />
waarvan autonoom circa 1 proc<strong>en</strong>t per jaar. Tuss<strong>en</strong> 1975-1995 was dat meer, onder<br />
andere als gevolg van de oliecrises.<br />
9 De mediaan van de jaarlijkse groei van het <strong>en</strong>ergiegebruik in de 40 sres-sc<strong>en</strong>ario’s<br />
is 1,8 proc<strong>en</strong>t tot 2054 (marges: 1,2-2,0%). Het iea geeft 1,9 proc<strong>en</strong>t voor<br />
1970-2001 (3,2% in de jar<strong>en</strong> zev<strong>en</strong>tig; 2% in de jar<strong>en</strong> tachtig; 1,4% in de jar<strong>en</strong><br />
neg<strong>en</strong>tig) <strong>en</strong> voorspelt 1,6 proc<strong>en</strong>t tot 2030. Voor de eu (stabiele bevolkingsomvang<br />
over de gehele periode) rek<strong>en</strong>t het iea met 0,4 proc<strong>en</strong>t.<br />
10 De co2-emissie van olie bedraagt circa 0,071 ton co2-equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/gj, die van<br />
gas 0,053 ton co2-equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/gj <strong>en</strong> die van kol<strong>en</strong> 0,21 à 0,125 ton co2-equival<strong>en</strong>t<strong>en</strong>/gj.<br />
Andere bronn<strong>en</strong> noem<strong>en</strong> (niet geheel consist<strong>en</strong>t) e<strong>en</strong> co2-reductie<br />
van 26 proc<strong>en</strong>t voor de overgang van kol<strong>en</strong> naar olie <strong>en</strong> van 23,5 proc<strong>en</strong>t van olie<br />
naar gas.<br />
11 De bandbreedte is het gevolg van de klimaatgevoeligheid voor de co2-conc<strong>en</strong>tratie,<br />
van het tijdstip van emissies (verblijftijd), van de beschouwde periode (1990-<br />
2100, 2000-2100, 2004-2100) <strong>en</strong> van overige veronderstelling<strong>en</strong> per gebruikt<br />
klimaatmodel (vergelijk bijvoorbeeld Stokes et al. 2004).<br />
12 WEA (Goldemberg 2000) rek<strong>en</strong>t bij e<strong>en</strong> hoog groeisc<strong>en</strong>ario op 9-15 gtc in 2050,<br />
<strong>en</strong> 6-20 gtc in 2100.<br />
13 Volg<strong>en</strong>s het weto-rapport (European Union 2003a) vrag<strong>en</strong> klimaatmaatregel<strong>en</strong><br />
t<strong>en</strong> behoeve van e<strong>en</strong> 550 ppmv-traject e<strong>en</strong> prijs tot 2010 van € 13,5/tco2 in euland<strong>en</strong><br />
(overige Kyoto-land<strong>en</strong>: € 5,5/tco2). Tuss<strong>en</strong> 2010 <strong>en</strong> 2030 zou dit moet<strong>en</strong><br />
stijg<strong>en</strong> naar € 60/tco2 respectievelijk € 30/tco2.<br />
14 Nieuwe auto’s zull<strong>en</strong> in China vanaf 2008 minder brandstof gebruik<strong>en</strong> dan in de<br />
vs <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>veel als die in Japan. Teg<strong>en</strong> 2020 is de efficiëntie van Chinese auto’s<br />
beter dan de huidige in de eu.<br />
15 Kern<strong>en</strong>ergie komt 14 proc<strong>en</strong>t hoger uit dan in bau. De groei vindt vooral plaats in<br />
de oeso-lidstat<strong>en</strong> <strong>en</strong> Rusland. Zon <strong>en</strong> wind kom<strong>en</strong> 30 proc<strong>en</strong>t hoger uit. In de<br />
eu wordt het aandeel fossiel 74 proc<strong>en</strong>t (in bau: 81%) door minder kol<strong>en</strong> <strong>en</strong> meer<br />
hernieuwbare <strong>en</strong>ergie.<br />
145