Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

internationale coördinatie van klimaatbeleid plafonds die arme landen zouden aangaan bewust ruim zijn gekozen, en daarmee die van rijke landen bewust krap, ontstaat in wezen een ji-variant die aanvankelijk de kosten van mitigatie afschuift naar de kopers van emissierechten. Immers, arme landen zullen hun overtollige rechten verkopen aan kopers uit oesolanden die aanvankelijk te weinig emissierechten bezitten. Bij investering van deze opbrengsten in bijvoorbeeld moderne krachtcentrales wordt het mogelijk het ontwikkelings- en groeipad van arme landen te combineren met versnelde mitigatie. Op lange termijn is kosteneffectiviteit veel ingewikkelder, want dan behelst het tevens de intertemporele keuze tussen innovatie (nieuwe (doorbraak)technologieën in oeso-landen) en diffusie (bestaande technologieën in armere landen). Tevens wordt kosteneffectiviteit krachtig gediend door het afstemmen van klimaatbeleid op investeringscycli in de energiesector, in het licht van de lange levensduur van centrales. Billijkheid Billijkheid verwijst naar een als rechtvaardig ervaren verdeling van lusten en lasten, verantwoordelijkheden en draagkracht. Artikel 3.1 van de unfccc, dat spreekt over common but differentiated responsibilities, speelt hierbij een (wellicht te) grote rol. 1 Billijkheid heeft tot nu toe in de unfccc tot rigide posities geleid, omdat de ontwikkelingslanden halverwege de jaren negentig koste wat het kost wilden vermijden dat zij zouden meebetalen aan de oeso-lasten uit het verleden. 2 Inmiddels is duidelijk dat de cumulatieve emissies van niet-oesolanden die van oeso-landen snel zullen inhalen. Hanteert men stroomgrootheden en wordt methaan meegenomen, dan is de jaarlijkse netto-ghg-uitstoot van arme landen en oeso-landen momenteel nagenoeg gelijk (zie hoofdstuk 4). Dat laat zien dat er veel middelen zijn om het billijkheidscriterium te plooien. Ook in de relatie tussen de eu en de vs zorgt billijkheid voor wrevel, aangezien het rijkste oeso-land dat ook nog eens de grootste vervuiler is, weigert zich te committeren aan al te strikte ombuigingen. Billijkheid heeft een sterke binnenlandse component: het resultaat van internationale onderhandelingen – waarin billijkheid het vaak aflegt tegen machtsverschillen – moet binnenlands als ‘billijk’ kunnen worden uitgelegd ter legitimatie van de latere kosten van beleid. Flexibiliteit Flexibiliteit is noodzakelijk in het licht van de toenemende kennis over het klimaat en over de technologische mogelijkheden, maar beperkt de stringentheid van langetermijnafspraken en schept zo onduidelijkheid over toekomstige verplichtingen. Het is van belang dat, ingeval juridisch instrumentarium wordt aangewend, sunset-clausules (regels die na een periode wetskracht verliezen, tenzij ze met een nieuw besluit worden verlengd) worden gebruikt en veranderingen mogelijk blijven zonder dat de stabiliteit en korteretermijnverplichtingen daardoor ondermijnd worden. Vooral in wereldverband is dit buitengewoon lastig, omdat de grens tussen flexibiliteit en het zich onttrekken aan harde verplichtingen onduidelijk is. 157
158 klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme Participatie Brede participatie brengt de gemaakte beleidskeuzen dichter bij het mondiale welvaartsoptimum en is bovendien in zekere mate een voorwaarde voor ervaren billijkheid. Door coördinatie kunnen mitigatie-inspanningen van land a een motivatie vormen voor inspanningen van land b. Het externe effect van inspanningen wordt zo een ruilbaar goed in plaats van een ‘vrij goed’. Voor ieder aantal deelnemers kunnen de kosten van mitigatiebeleid worden afgewogen tegen de baten ervan in de vorm van uitgespaarde aanpassingskosten. Hoe hoger dat aantal, des te beter zal de uitkomst van die afweging de werkelijke preferenties van alle deelnemers weergeven. Coördineert men met meer landen, dan zal meer aan mitigatie-inspanning worden gedaan dan bij een geringer aantal zou zijn gebeurd. Elke nieuwe deelnemer verhoogt enerzijds het aantal en daarmee de dekking van preferenties, maar verhoogt anderzijds ook de transactiekosten. Er is bijgevolg een optimaal schaalniveau en een optimale coalitie waar de marginale transactiekosten opwegen tegen de opbrengsten van schaalvergroting. Brede participatie concurreert met doeltreffendheid, omdat effectieve maatregelen ook kostbaar zijn. Tegelijk geldt dat de kosteneffectiviteit weer sterk toeneemt met een bredere participatie. Bollen et al. (2004b) laten zien dat een emissiereductie van 30 procent in 2020 met participatie van de ontwikkelingslanden een zesde kost van dezelfde reductie alleen met de oeso-landen. De combinatie van deze overwegingen kan zowel blokkages van als prikkels voor effectieve coördinatie opleveren. Kostbare maatregelen kunnen landen afschrikken en dat verhindert kosteneffectiviteit. Slaagt men er echter in toch het aantal deelnemers fors te verhogen, dan verlaagt dat onmiddellijk de mitigatiekosten. Het is te verwachten dat alleen een veel openere benadering – met veel meer differentiatie, minder juridische verplichtingen, een grotere nadruk op prikkels, andere opties dan emissieplafonds en deadlines, specifieke nadruk op technologie als ‘bijdrage’ en de aanmoediging van bilaterale naast multilaterale verdragen en fondsen – tot bredere participatie kan leiden. Deze differentiatie concurreert echter weer met de monitoring en handhaving, omdat moeilijk is vast te stellen wat free riding is en wat niet. Dit schept wantrouwen en kan de bereidheid van andere deelnemers ondermijnen. Niet-binding impliceert nog geen afwijzing van elk klimaatbeleid, in de zin dat men het desondanks beter wil doen dan in business as usual-scenario’s (bau). De vs voeren bijvoorbeeld wel klimaatbeleid zonder zich te committeren aan het Kyoto-protocol. Australië voert zelfs letterlijk de Kyoto-verplichtingen uit zonder zich er onder Kyoto aan te binden. Niet-Annex i-landen de hebben veelal nauwelijks commitments hoeven aangaan, maar voeren (meestal) wel degelijk een klimaatbeleid. Deze schakering van zelf opgelegde maar lichtere en andere vormen van klimaatbeleid schept allerlei kansen om het draagvlak voor bredere participatie in het wereldklimaatbeleid te vergroten, zolang maar flexibel gestreefd wordt naar een veelheid van typen bijdragen aan mitigatie.
Page 1 and 2:
Klimaatstrategie - W E T E N S C H
Page 3 and 4:
De Wetenschappelijke Raad voor het
Page 5:
Omslagfoto: © Corbis Omslagontwerp
Page 9 and 10:
8 klimaatstrategie - tussen ambitie
Page 11 and 12:
10 klimaatstrategie - tussen ambiti
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
100 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108: 106 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 157: 156 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235:
Page 239 and 240:
1 238 klimaatstrategie - tussen amb
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
10 332 klimaatstrategie - tussen am
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
show all

Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?