Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

ties zijn er gewoon niet ‘mee bezig’ omdat de energiekosten nu eenmaal een laag
aandeel hebben in de totale kosten. 3 Bij huurwoningen en dergelijke speelt ook
nog eens mee dat de voordelen van die kostenbesparing over het algemeen niet
bij de eigenaar terechtkomen. En zo blijven vele mogelijkheden onbenut.
2 mogelijkheden tot meer energie-efficiëntie in het
eindgebruik
Efficiëntieverbetering wordt voor een groot deel gerealiseerd via geleidelijke
penetratie van nieuwe, efficiëntere apparatuur en kapitaalgoederen. Rosenfeld
vond dat in de vs de energie-efficiëntie van nieuwe equipment in de periode 1973
tot midden jaren tachtig verbeterde met 5 procent per jaar, en mondiaal met 3,5
procent (Blok 2004). Volgens Blok (2004; 2005) kan in industrieën zoals
papier/ijzer/staal/kunstmest met nu reeds beschikbare nieuwe technologie – die
binnen vijftien jaar alom geacht wordt concurrerend te zijn – via stelselmatige
vernieuwing van de kapitaalvoorraad de kloof tussen de huidige meeste energieefficiënte
techniek en het theoretisch minimum aan benodigd energiegebruik
gehalveerd worden. Dat zou in die sectoren leiden tot een verbetering met 4,5
procent gemiddeld per jaar. 4 Dat wordt uiteraard op een gegeven moment
minder, maar ook indien na die vijftien jaar geen verdere verbetering bereikt zou
worden, wordt tot 2050 toch een verbetering van de efficiëntie in het gehele park
bereikt met ruim 2 procent gemiddeld per jaar. Zou, zo rekent Blok voor, een
dergelijk tempo niet vijftien maar dertig jaar volgehouden kunnen worden,
gevolgd door een periode van stabilisatie van de efficiëntie, dan verbetert de energie-efficiëntie
van het park tot 2050 met gemiddeld 2,8 procent per jaar. 5
De hier summier weergegeven exercitie van Blok brengt hem tot de conclusie dat
in ontwikkelde landen in de genoemde sectoren een verbetering van de energieefficiëntie
met 2 procent per jaar tot 2050 haalbaar is. Dat is exclusief de energiebesparing
die via materiaalbesparing 6 bereikt kan worden. Gezien de achterstand
in Oost-Europa en elders zou het mondiale gemiddelde daar aanmerkelijk boven
moeten kunnen komen. Dit veronderstelt wel dat de bereidheid bestaat tot subsidiëren
van het verschil met concurrerende technologie door de overheid of
vanuit het buitenland, zeker in de eerste tien à vijftien jaar.
Dit soort stroomversnelling in de verbetering van de energie-efficiëntie van
nieuwe apparaten heeft trouwens pas na verloop van tijd een goed merkbaar
effect op de gemiddelde efficiëntie van het park van kapitaalgoederen – het tempo
waarin apparaten worden vervangen is hier maatgevend. Daarom is de optie
‘stroomversnelling energie-efficiëntie’ vooral interessant voor de post-Kyotoperiode.
Wel zij aangetekend dat bewuste stroomversnelling in de efficiëntieverbetering
duur is en niet zonder subsidie of ander overheidsingrijpen tot stand zal
komen.
bijlage 2
2
245