Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

in zekere zin sprake van een co2-budget voor de komende eeuw (zie tekstbox
4.2). Hoe langer het duurt voordat de jaarlijkse emissies omlaag gaan, des te
groter de co2-voorraad in de atmosfeer, waardoor een bepaalde concentratiedoelstelling
tegen 2100 alleen nog bereikbaar wordt door de co2-emissies in de resterende
jaren tot een veel lager niveau terug te brengen. Anders gezegd: welk stabilisatiepeil
in het jaar 2100 nog haalbaar zal zijn, wordt vanwege de lange
verblijftijd van co2 in belangrijke mate bepaald door de emissies in de eerstkomende
vijftig jaar. Voor een maximale concentratie van 450 ppmv co2 is een
emissieverloop van jaar tot jaar vereist dat zelfs in technische zin verre van
eenvoudig te realiseren blijkt, dus afgezien van de daarvoor vereiste internationale
coördinatie (zie hoofdstuk 5). Een mogelijke uitweg ontstaat als grootschalige
toepassing van de combinatie van biomassa met ccs mogelijk wordt (zie
bijlagen 3 en 5).
In dit emissietraject mogen de mondiale emissies weliswaar in 2025 nog 20
procent boven het peil van 1990 liggen, maar rond die tijd moeten ze hun piek
wel bereiken. Daarna moet volgens Elzen en Meinshausen (2005) een daling
inzetten die zodanig snel verloopt dat de co2-emissies in 2050 met zo’n 30-35
procent gedaald zijn ten opzichte van 1990 (mede afhankelijk van reductie van
obg’s). Na 2050 zou de emissie verder moeten dalen tot in 2100 emissie en
absorptie gelijk zijn. 5 Lukt het niet een dergelijk traject te realiseren, dan zou het
volgens de experts erg moeilijk worden de co2-concentratie in 2100 te beperken
tot bovengenoemde 470 ppmv.
Conclusie: de eerste helft van deze eeuw is een voor emissiereductie cruciale periode.
Te meer omdat het waarschijnlijk de laatste periode van sterke economische
groei is: de periode waarin de wereldbevolking vermoedelijk zijn piek gaat bereiken
en waarin de derde wereld een economische inhaalslag maakt.
We concentreren ons dus in de rest van dit hoofdstuk op de periode tot 2030 à
2050. Bovendien is zo’n periode nog enigszins te overzien en zijn ontwikkelingen
enigszins voorspelbaar. Verder vooruitkijken heeft wat de economische en
technologische ontwikkelingen betreft niet zo veel zin, omdat dan de bandbreedte
van mogelijke scenario’s te groot wordt. Voor investeringen is van belang
dat deze periode van vijftig jaar ongeveer overeenkomt met de levensduur van
een elektriciteitscentrale.
4.3.2 de kloof met business as usual
emissiereductie als technisch-strategisch vraagstuk
Gebruikmakend van de zogenoemde Kaya-identiteit kan de groeivoet van co2emissie
uit energie uitgesplitst worden in een aantal deelvariabelen, namelijk de
groei van respectievelijk de bevolking, het bruto binnenlands product (bbp) per
hoofd, de energie per bbp en de co2-emissie per eenheid energie. Daarvan komen
alleen het energiegebruik en de koolstofintensiteit van de energie in aanmerking
voor beïnvloeding. Voor een bau-scenario leert de prognose van het Internationaal
Energie Agentschap (iea 2004a) het volgende.
107