Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

164
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
Kernenergie wordt niet overal vies gevonden
Alleen in de eu en enigszins in de vs staat kernenergie onder druk. Elders wordt
kernenergie in meer of mindere mate bevorderd (behalve in Indonesië). Vooral
China ziet kernenergie als secundair middel (naast de nadruk op kolen) om de
energiezekerheid te vergroten. Binnen de eu wordt zeer uiteenlopend gedacht
over kernenergie en dienovereenkomstig gehandeld. (zie bijlagen 6, 9 en 10).
Nederland beschouwt het onopgeloste kernafvalprobleem als een bedreiging
voor het global common good van het wereldmilieu op de zeer lange termijn.
Verder bestaan er zorgen over de veiligheid van centrales en over kerncentrales
als potentieel doel van of leverancier voor terroristen. De forse invoer van elektriciteit
uit Frankrijk maakt van Nederland een free rider, wat de geloofwaardigheid
van de motieven aantast. Dat Nederland kernenergie tot nu toe niet beschouwde
als een van de antwoorden op de kwetsbaarheid bij energiezekerheid, kan
gevoeglijk aan de comfortabele gasvoorraad toegeschreven worden. Alleen al om
die reden zal het tot nu toe gehuldigde Nederlandse standpunt om kernenergie af
te bouwen, niet in veel landen worden nagevolgd. Dat kernenergie grotendeels
koolstofvrij wordt geproduceerd, heeft in Nederland decennialang niet als doorslaggevend
argument gewerkt en de regering heeft pas begin 2006 aangekondigd
(meer) kernenergie te overwegen, onder andere wegens het koolstofvrije karakter
en de grotere energiezekerheid. De argumenten energiezekerheid en klimaat
hebben het Verenigd Koninkrijk er onlangs toe gebracht zijn positie over kernenergie
drastisch te herzien. Het debat is eveneens heropend in diverse andere
landen.
Voor de mondiale coördinatie van mitigatie is het irrelevant of Nederland wel of
geen kernenergie produceert, daarvoor is een eventuele bijdrage veel te klein.
Bovendien is het onwaarschijnlijk dat het Nederlandse standpunt over kernenergie
invloed zal hebben op de afwegingen die andere landen binnen en buiten
Europa momenteel maken. De bereidheid van Nederland om voor andere mitigatie-instrumenten
te betalen, is namelijk bovengemiddeld en de Nederlandse
gasbronnen zijn uniek.
Kernenergie kan en zal de komende dertig jaar een bijdrage leveren aan mondiale
mitigatie, met of zonder Nederland, maar het aandeel ervan in de primaire energievoorziening
zal in de wereld vermoedelijk niet eens op peil blijven, ondanks
nieuwe centrales (zie hoofdstuk 4). Mocht de bereidheid om in kernenergie te
investeren fors toenemen, wegens de koppeling van klimaatbeleid en energiezekerheid,
dan zou enige extra mitigatie op wereldvlak kunnen worden bereikt. In
de wereldwijde coördinatie zou deze inspanning dan ook moeten worden gehonoreerd.
Kolen vormen een cruciaal issue
De vraag naar olie ten behoeve van het transport is vooral in China sterk gestegen.
De grote vraag en de beperkte productiecapaciteit jagen de prijs op. Als
gevolg daarvan neemt de druk (verder) toe om voor de elektriciteitsproductie
kolen te gebruiken. China heeft een koleneconomie die dus bedreigend kan zijn