Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

5
288
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
noten
1 Specifieke biomassacentrales zijn nu nog doorgaans vrij klein (25-60 mwe) en
niet zo efficiënt.
2 Ook wint men elektriciteit uit riool- en stortgas; zo wordt ook emissie van
methaan voorkomen; en met behulp van rioolslib of fermentatie van suikerhoudende
biomassa en vergisting. Zie de bijlage over methaan.
3 Read (2005) stelt dat er niet zozeer een tekort is aan grond voor bossen en plantages
van snelgroeiende gewassen zoals suikerriet, maar aan investeringen in
grond, met name in ontwikkelingslanden. “Water is een groter knelpunt.”
4 En ze gebruiken per eenheid product relatief veel kunstmest en agrochemicaliën.
5 Er is nu 2 miljard hectare grasland en open woodland en 1,5 miljard hectare die
ooit gecultiveerd werd. In de eu wordt bijvoorbeeld 15 procent van het agrarisch
grondgebied niet meer gebruikt voor voedselproductie.
6 Biodiesel kan men tegenwoordig bijmengen tot 20 procent; dat percentage kan in
principe gebracht worden op 100 procent. Ethanol kan in gewone benzinevoertuigen
tot 10 procent worden bijgemengd en met kleine aanpassingen tot veel
hogere percentages.
7 Het is overigens vooralsnog kosteneffectiever om te investeren in ccs in meer
nieuwe kolencentrales dan bigcc-centrales te voorzien van ccs (Audus en
Freund 2004).
8 De schattingen over het potentieel bosareaal lopen uiteen van 0,3 tot 1,3 gha.
ipcc komt op 1,2 gha (potentieel areaal voor gewassen 2,5 gha; daarvan is in
gebruik 0,9 gha voor voedselproductie en is nog 0,4 gha nodig in verband met de
mondiale bevolkingsgroei, met een piek in 2050). Een recente berekening van
Moreira komt uit op 1,5 gha areaal (bij strikte criteria is het beschikbaar mondiaal
areaal voor rainfed landbouw: 2,95 gha. Daarvan wordt nu gebruikt: 1,46 (38%).
9 Volgens Moreira zou de benutting van 20 procent van het tropisch akkerland – op
de wijze zoals nu gebruikt wordt voor de productie van rietsuiker en de conversie
ervan in ethanol plus elektriciteit, met een intensiteit gelijk aan wat in Brazilië al
normaal is en met een normale verdere toename van de productiviteit –
voldoende zijn om in 2050 tot 400 ej te produceren; daarbij is het potentieel dat
aan energiebosplantages kan worden toegeschreven, niet meegeteld.
10 Alleen al op grond die niet langer voor agrarische doelen wordt gebruikt zou in
2050 biomassa met een energiewaarde van 400 ej produceerbaar zijn; na conversie
in nuttige energie: 225 ej in 2050.
11 “Assessments before and after harvesting, careful construction and maintenance
of forest roads, and cutting down trees at a certain direction.”
12 Hierbij rekenen we palmolieplantages, rubber, kokosnoten, fruitbomen en dergelijke
niet mee, die vallen onder ‘landbouw’.
13 “The charcoal retains water and nutrients, providing a [base] for fungal and
microbial activity essential for fertility” (Read 2005). Vergelijk ook de ‘zwarte
grond’ in het Amazonegebied, waar eeuwenlang koolstof en mineralen in de
bodem zijn teruggestopt en waar de grond buitengewoon vruchtbaar is. In
Canada is een techniek ontwikkeld “to make new soil with an overlay of ‘ramial’