Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

emissiereductie als technisch-strategisch vraagstuk
Conclusie: gaat men af op de iea-prognose in een bau-ontwikkeling, dan zijn er
de komende decennia voor de emissiereductieroute van een koolstofneutrale
energiemix maar twee serieuze opties: kernenergie of moderne hernieuwbare
energie.
Zolang veel landen kernenergie afwijzen of negeren, blijft alleen de optie van
moderne hernieuwbare energie over: zon, wind en moderne biomassa. Deze
route kan in beginsel op een brede publieke steun rekenen, omdat de zaken structureel,
bij de wortels worden aangepakt. Bovendien zou moderne hernieuwbare
energie als nevenbate op lange termijn ook de energiezekerheid veilig kunnen
stellen. De cruciale vraag is natuurlijk of zo’n route ook in de praktijk haalbaar is.
In paragraaf 4.3.2 (tekstbox 4.3) bleek al dat de resultaten voor koolstofneutrale
energie nauwelijks beter worden indien de voorgenomen beleidsvoornemens ook
echt doorgezet worden. Kortom, de verwachte ontwikkeling is niet compatibel
met het tijdpad voor de 2 °C-doelstelling van de eu.
De vraag naar de haalbaarheid van een scenario met een sterk groeiend aandeel
van koolstofneutrale energie wordt hieronder in twee stappen beantwoord,
namelijk met en zonder groei van het aandeel van kernenergie. Wat het antwoord
is met afbouw van kernenergie behoeft daarna geen betoog meer.
Wedden op moderne hernieuwbare energie?
Als het aandeel van kernenergie niet groeit, maar stabiliseert op 6 procent (de
productie in kWh groeit dan nog wel), zou het aandeel van moderne hernieuwbare
energie moeten toenemen van 4 procent in 2002 tot rond 46 procent in
2030. De groeipotentie van waterkracht is, zoals eerder is gesteld, immers onvoldoende
om een groeiend marktaandeel te realiseren. Dat deze grote sprong voorwaarts
een vrijwel onmogelijke opgave is, spreekt eigenlijk voor zich, maar wordt
hierna desondanks verder toegelicht.
Om het gebruik van moderne hernieuwbare energie drastisch te doen toenemen,
is men hoofdzakelijk aangewezen op toepassingen in de sector elektriciteit. Dat
spoort met de eerder getrokken conclusie dat de sector elektriciteit en de daarmee
gemoeide kolenemissies cruciaal zijn, maar niet met de eveneens getrokken
conclusie dat er weinig reden is om in die sector juist gas te gaan vervangen door
een koolstofneutrale energievorm.
Om het vereiste aandeel van moderne hernieuwbare energie te realiseren, zou
fossiele energie vrijwel geheel uit de elektriciteitssector moeten worden verdrongen,
en dat zou bovendien reeds in de komende decennia moeten gebeuren. Elektriciteit
legt immers beslag op zo’n 35 procent van de primaire energie, en
verschuivingen binnen de sector elektriciteit wegen dus maar voor een derde mee
in de totale energiemix. Nu komt er juist in de elektriciteitssector een zeer
omvangrijke investeringsgolf aan. Aangezien al die nieuwe centrales een levensduur
hebben tot ver in deze eeuw zou vrijwel alle nieuwe capaciteit gebaseerd
moeten worden op moderne hernieuwbare energie. Alle centrales waarvan men
123