Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

118
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
Tabel 4.4 Verdeling van fossiele CO2-emissies (in%)
Wereld Ontwikkelingslanden
. oeso
2002 2030 2002 2030 2002 2030
Elektriciteit 39,8 43,9 40,7 48,7 38,5 39,1
Transport 20,8 22,8 15,1 18,2 27,2 30,7
Industrie 17,4 14,6 23,7 16,3 13,8 12,3
Gebouwde omgeving + diensten 13,6 11,5 13,0 10,5 14,5 12,3
Overige 8,0 7,0 7,3 6,2 6,0 5,6
Totaal 100 100 100 100 100 100
Bron: IEA 2004a: 75
Via de brandstofmix kan het transport vooralsnog beperkt bijdragen aan mitigatie.
Voor alternatieve brandstoffen is in de meeste gevallen een groot struikelblok
dat aanpassing van motoren en van het brandstofdistributiesysteem nodig is.
Maar dat geldt niet of nauwelijks voor biobrandstoffen. Ethanol op basis van
suikerriet biedt op dit moment het meeste perspectief. Dat heeft in Brazilië al een
aandeel van 30 procent in de transportbrandstof (Fulton 2005). Ook dient zich nu
een nieuwe generatie aan van biobrandstoffen op cellulosebasis. Bij optimistische
aannames over de verdere ontwikkeling en toepassing daarvan zou op de termijn
tot 2030 à 2050 een aandeel van een derde in de transportbrandstoffen een prima
resultaat zijn (iea 2004c). Dat leidt echter niet tot een evenredig mitigatie-effect,
aangezien fossiele energie gebruikt wordt bij de productie van energiegewassen.
Grootschalige toepassing van waterstof is om allerlei redenen niet voor 2050 te
verwachten. 23 De substitutie van fossiele brandstof in het transport is dus een
zaak van de lange adem. Het resterende deel van de conventionele olie zal daarom
ongetwijfeld hoofdzakelijk voor transport worden benut. Een nieuwe brandstofmix
voor het transport is (hopelijk) in de tweede helft van deze eeuw aan de orde.
Emissiereductie in de sector elektriciteit
Emissiereductie in de elektriciteitssector is op kortere termijn relevant. Er zijn
vier redenen waarom de elektriciteitssector een sleutelsector is, namelijk de
omvang en groei van het verbruik, de gebruikte brandstof, de potentie voor koolstofneutrale
vervanging en de levensduur van investeringen. Ze worden hieronder
toegelicht.
Het aandeel van elektriciteit in het totale energiegebruik groeit en wel vooral in
de ontwikkelingslanden (zie tabel 4.4). Elektriciteit heeft een aandeel van slechts
16 procent in het mondiaal eindgebruik, maar vraagt 30 procent van het primaire
energiegebruik en is goed voor bijna 40 procent van de huidige co2-emissies. Die
aandelen groeien in 2030 in bau-scenario’s tot respectievelijk 20 procent, 35
procent en 44 procent. Bij het opwekken van elektriciteit gaat veel energie verlo